Op een veranda, in een kerk

"Hi i'm Luke".
We stonden te wachten voor de Amstelkerk in Amsterdam. Later zou Lambchop spelen en wij, de leukste vrouw ter wereld en ik, waren weer eens heel erg op tijd. Naast de deur rookte een klein mevrouwtje een sigaret. Wat later stonden we met haar te praten, dat Amsterdam zo'n mooie stad was en dat ze in Amerika allemaal dachten dat we hier de hele dag stoned rondliepen. Het mevrouwtje was Cortney Tidwell, ze zou iets later het voorprogramma zijn voor Lambchop en daarna in die band weer meezingen. Terwijl we met haar stonden te praten kwam er een jongen bij staan. Hij gaf me een hand en zei dat hij Luke heette. Luke bleek later op de avond steelguitar te spelen in Lambchop.

There's not much for you this summer

Guess you'll be a local bummer

Lambchop maakt al jaren dezelfde cd. En op die cd's staat steeds hetzelfde lied. Misschien kun je hun muziek country noemen. Of hele trage blues. Of een hoorspel met een melodie. Maar die omschrijvingen kloppen niet. Of zeggen het niet goed.
"God wat is het toch trieste muziek", zegt de leukste vrouw ter wereld altijd als Lambchop klinkt. Maar triest is ook niet echt goed. De muziek lijkt een beetje, sorry voor de simpele vergelijking, op een schilderij. Hier wat woorden, daar nog wat zinnen en dan nog wat muziek. Hier wat, daar nog een beetje. Muziek die er nog net is, muziek die bijna weg is. Alsof je op een heel warme dag door een bos loopt en toevallig bij een huis terecht komt waar iemand op de veranda een lied speelt. De zanger knikt naar je als hij je ziet, en speelt gewoon door.

I used to know your girlfriend

Back when you used to have a girlfriend

Ach, ik weet het ook niet goed. Misschien is dat het wel, met Lambchop. Dat ik het niet weet, of snap. Het is allemaal wars van opsmuk of kapsones. Klein, het zijn de verhalen van een ander waar je naar mag luisteren. Hier en daar snap je een zin. En de rest vul je zelf maar in.

Now she's had another baby

And her life has gone sub-urban

Lambchop speelde bijna de hele Mr. M. cd. Daar zou je naar kunnen luisteren. Daarna deden ze wat oudere nummers, een mooie "Greylines in Heaven" en een fijne "My blue wave". Iemand twitterde na afloop dat je ook gewoon thuis naar een cd had kunnen luisteren. Maar dat is onzin. Want thuis kun je niet kijken naar Kurt Wagner die op een veranda zit en gewoon verder speelt als hij naar je geknikt heeft.

Well, no doubt we'll see you later

You'll have your reasons you still hate her

Na de laatste toegift, een Bob Dylan lied zei Wagner "Thanks. See you all outside". En dat was ook zo. Als een predikant uit een Engelse detective stond hij later bij de deur. Hoewel een predikant misschien geen sigaret zou roken. Mensen gaven hem een hand. Een aantal gingen met hem op de foto. Wij stonden er wat naar te kijken.
En, al begrijp ik ook dat zelf niet, ik ben hem ook een hand gaan geven. En ik heb hem bedankt voor het mooie optreden. "Thanks man", zei hij.
Maar we hebben geen foto van dat moment genomen. Dat zouden we ook niet op die veranda hebben gedaan.

And I guess this is a night

When things seem better then they were

De hamster meneer en de uitleenfabriek

"Dag jongen, vindt je het goed als ik er even bij kom zitten?".
"Oh, hallo. Natuurlijk, ga zitten, wat kan ik voor u doen?".
"Ken je me nog?".
"Jazeker, u volgde een paar jaar terug een paar avonden Internet voor beginners, ja dat weet ik nog. U had iets met hamsters, dat herinner ik me".
"Ja, dat dacht ik wel, dat je dat nog wist van die hamsters. Volgens mij vond je dat maar een beetje raar, een oudere man die alles van hamsters wilde weten".
"Raar? Nee, raar was het niet. Hoogstens had ik zelf nooit naar sites over hamsters omgekeken".
"Nee, jij zit natuurlijk de hele dag een beetje blogjes te tikken en websites over Bob Dylan te lezen".
"Blogjes? Dylan? Volgens mij hebben we het daar tijdens die cursus niet over gehad".
"Nee jongen. Dat hebben we toen niet. Maar er is een leven na zo'n cursus he. Ik heb niet stilgezeten achter de pc".
"Gut wat leuk zeg. Dus u zit veel op het internet".
"Zeker. En al helemaal toen ik me in de bibliotheekkant van het internet ging verdiepen. Daar kwam ik die blogjes van jou trouwens ook tegen. Ik hoorde een paar maanden terug dat het slecht ging met de bibliotheek. Bezuinigingen enzo en ik dacht, daar ga ik eens naar zoeken. Nou, dat heb ik geweten zeg. Hemel, jullie gaan wel helemaal los op dat internet zeg. Zo zeg je dat toch dacht ik, dat je los gaat".
"Ik geloof het wel, maar zo heel jong ben ik ook niet meer?".
"Zeg je daarmee soms dat ik oud ben jongen?".
"Welnee, nee hoor. Het was gewoon maar een zin".
"Ah, zo. Ja dat dacht ik al. Dat heb ik ook wel eens als ik die bibliotheekblogjes of twitters lees, dat ik denk "Oh, dat is hopelijk gewoon een zin".
"Sorry?"
"Ja jongen, lees jij zelf al die berichtjes niet? Hou je dat niet bij dan?".
"Jawel. Maar, ik raak u een beetje kwijt geloof ik. Wat bedoelde u nou net?"
"Jongen, echt, als je niet in een bibliotheek werkt, en je leest die blogjes en die zinnetjes zo her en der, dan zou je bijna denken dat jullie hele stukken van je werk maar niks vindt?"
"Hmmm?"
"Ja, hmmm. Zeg dat wel. Heb je nog even?".
"Tuurlijk, gaat u ook maar eens helemaal los".
"Niet te leuk he. Zo leuk ben je nu ook weer niet".
"Sorry. Gaat u verder".
"Dank je. Wacht. Ik doe het anders. Jongen, kwam jij vroeger zelf in de bibliotheek? Voor je er werkte zeg maar".
"Zeker. Ik las zowat de halve bibliotheek. Detectives, science fiction, literatuur. Kasten vol moet ik hebben gelezen".
"Fijn. En, toen je daar zelf kwam, vroeg je toen veel advies? Vroeg je naar leestips? Was je toen op zoek naar, zeg maar context?".
"Context? Leestips? Nee. Nee, dat geloof ik niet. Ik vroeg nooit iemand wat eigenlijk. Ik liep gewoon langs de kasten, pakte wat boeken en dan ging ik weer".
"En daar werd je niet slechter van?".
"Slechter? Welnee, ik heb toen dingen gelezen die ik me nu nog herinner. Dingen, schrijvers, ideeën waar ik soms nu nog mee bezig ben. Dus, hoezo, slechter?".
"Weet je, misschien ligt het aan mij hoor. Dat kan. Maar weet je, soms, als ik die blogjes en die twittertjes lees dan denk ik dat jullie eigenlijk dat hele boeken uitlenen maar een beetje suf gedoe vinden".
"Suf gedoe?".
"Ja. Suf gedoe. Ouderwets. Boekjes in een kast en dan mensen die langs komen en dan klaar. Uitleenfabriek noemen jullie dat geloof ik wel eens. Volgens mij vinden jullie dat maar niks".
"Nou dat weet ik niet hoor. Volgens mij overdrijft u nu een beetje".
"Misschien jongen, misschien. Maar waarom dan dat woord uitleenfabriek? Dat kom ik wel eens tegen. Dan staat er weer iets over dat de bibliotheek toch vooral geen uitleenfabriek zou moeten zijn of zo".
"Ah, zo. Hmm. Ik denk dat ze dan bedoelen dat een bibliotheek veel meer is dan een plek waar je boeken kunt lenen. Dat we veel meer dingen doen dan dat. En bovendien, steeds iets minder mensen zijn lid van een bibliotheek, dus we moeten wel een beetje bezig blijven met de toekomst, met wat de klant wil".
"Dat zal allemaal best jongen. Het is ook heel goed dat jullie nadenken over hoe het nou verder moet met bibliotheken in de toekomst enzo. Daar gaat het me ook helemaal niet om".
"Niet?".
"Nee, niet nee. Het gaat mij om het woord, gewoon het woord en het beeld dat ik er bij krijg. Kijk nou voor de grap eens over de reling naar beneden, naar je uitleenbalie. Zie je die mevrouw met dat kleine meisje?".
"Dat meisje met die stapel prentenboeken en die mevrouw met dat boek van, uh, is dat Arnold Grunberg?".
"Dat kan ik niet zien jongen. Mijn ogen zijn nog slechter dan die van jou, maar inderdaad, die bedoel ik. Die waren net hierboven, ik zag ze lopen. Hebben ze je wat gevraagd jongen?".
"Nee. Ze vroegen niets. Ze hebben gewoon boeken uit de prentenboekenbak gepakt".
"Ik heb die mevrouw beneden gezien, en die pakte ook gewoon haar boeken. Ze vroeg verder niets".
"... ja?".
"Het is dat woord, uitleenfabriek. Die mevrouw en dat meisje zijn hier helemaal op de fiets heen gekomen, en zo gaan ze op de fiets weer terug. En echt lekker weer is het niet. Dat doen ze gewoon. Net als de meeste mensen die daar nu beneden aan je balie staan. Ze komen gewoon, ze vragen niets, ze vinden wat, nemen het mee, lezen het en wat hun hoofd er verder mee doet, je weet het niet. En dat zou dan een uitleenfabriek zijn? Dat is toch gewoon een rotwoord jongen. Dat is toch helemaal geen aardige manier om dat te beschrijven waar de meeste mensen helemaal voor hier naar toe komen. Uitleenfabriek, het klinkt mechanisch, het laat dat wat die mevrouw en dat meisje hier komen doen suf en simpel klinken, niet boeiend, eenvoudig, niet de moeite waard om naar om te kijken".
"Nou, nou zeg. De toekomst ...".
"Ja, ja, de toekomst ik weet het. Ga er vooral heel erg goed over nadenken, over die toekomst zou ik zeggen. Maar misschien kun je ondertussen gewoon een beetje aardig praten over dat wat de mensen die niets vragen hier nu komen doen? Dat is toch niet teveel gevraagd?".
"Nou ja, goed, als dat woord u nou zo dwars zit. Ik zal er om denken".
"Fijn, doe dat. En dan ga ik nu nog even een boek zoeken".
"Over hamsters?".
"Over hamsters, inderdaad".
"Zal ik even met u meelopen, of weet u waar ze staan?".
"Jongen, blijf jij fijn zitten. Echt, als ik iets wil weten over die Bob Dylan van jou of overleden jazzpianisten dan weet ik je te vinden maar er is over hamsterboeken helemaal niets te verzinnen waar jij mij bij zou kunnen helpen".

Hoe klinkt een boek?

Zelf lees ik het liefst in stilte. Ergens ver weg een muziekje of een hoorbaar gesprek en ik ben mijn aandacht soms al kwijt.

Maar wat nu wanneer het geluid dat je hoort zou passen bij het boek dat je aan het lezen bent?

Booktrack.com maakt soundtracks bij boeken. Speelt een deel zich af in een storm, dan hoor je een storm. Lees je een boek over een walvis, zeg Moby Dick, dan zou je een zee te horen krijgen, en een walvis waarschijnlijk.

Hoe het werkt valt te zien in het filmpje.

Heel veel soundtracks voor boeken zijn er nog niet. En of ik het zelf wat zou vinden betwijfel ik een beetje. Ik bedenk me liever een zee dan dat ik hem hoor.
Maar het is handig om te weten, dat het bestaat, voor wanneer je nietsvermoedend naast een op een iPad lezend iemand in de trein zit. En er plots walvissen door de coupe galmen.

Met dank aan Gypsybiker Jersey voor de tip op het Pinterest bord "Mooie boeken!".

Op weg - Jack Kerouac (boek & plaat)

"Daarna was Charlie Parker gekomen, een kind in de houten keet van zijn moeder in Kansas City, die te midden van de omgehakte boomstammen op zijn met plakband bijeengehouden altsax blies, op regendagen aan het oefenen sloeg en ging luisteren naar de oude swingende Basie band en de band van Benny Moten waarin Hop Lips Page en de rest in meespeelden - Charlie Parker die zijn thuis verliet en naar Harlem ging, waar hij de gekke Thelonius Monk en de nog gekkere Gillespie leerde kennen - Charlie Parker in zijn begintijd toen hij onder de verdovende middelen zat en in een cirkel rondliep als hij speelde. Ietwat jonger dan Lester Young, ook uit Kansas City, die sombere heilige aan narcotica verslaafde die de gehele geschiedenis van de jazz in zich had; want als hij zijn instrument ophief en horizontaal van zijn mond hief kwam er de grootste jazz; en naarmate hij intellectueler werd en luier en elastischer, zakte zijn instrument halverwege; tot het tenslotte helemaal zakte en heden ten dage nu hij zijn schoenen met spekzolen draagt om de trottoirs van het leven niet te voelen houdt hij zijn instrument slap tegen zijn borst en haalt er koele makkelijk te spelen fraseringen uit."

Op weg - Jack Kerouac (vierde druk, 1970, p. 227). Latere edities van het boek hebben de titels "Onderweg" en "On the road, onderweg".

Op weg/On the road is de grotendeels autobiografische weergave van een aantal reizen die Kerouac van 1947 tot 1950 door Amerika maakte. Sal Paradise (Kerouac) en Dean Moriarty (Neil Cassidy) reizen, vaak liftend per auto en per trein. Ze drinken, werken, ontmoeten vrouwen en verlaten ze vaak ook weer, praten, ruziën en drinken nog wat.

In de (boek & plaat) blogjes tot nu toe komt er nu altijd een muziekje. Maar nu dus niet.
Dit boek is namelijk geen gewoon boek, voor mij dan. Het was één van de eerste boeken waar ik zwaar van onder de indruk was. Ooit, lang terug leende ik het boek in de bibliotheek in Den Helder. En die ene uitleen zorgde er voor dat er nu een aardige plank of wat Kerouac/Beat boeken in de boekenkast staat. Ik vond het een prachtig boek. Misschien niet eens om wat er gebeurde in het verhaal maar veel meer om hoe het was geschreven. Soms rustig beschrijvend, dan weer vol haast met gejaagde zinnetjes waarvan je buiten adem raakte.

Toen ik zocht naar een fragment uit het boek en wat rondkeek op het internet las ik dat delen van het boek eerder als korte verhalen waren verschenen. Dat herinnerde ik me, vaag. Ik heb zelf "The mexican girl" ergens in een oud ding staan. Maar de titel "Jazz of the Beat Generation", die was ik vergeten. En die titel klonk te mooi voor (boek & plaat) om te laten liggen.

Al had ik dat misschien beter wel kunnen doen.

Kerouac schreef/tikte "On the road" in 1951 op één hele lange rol papier. Maar in de jaren daarna, de jaren waarin hij probeerde het boek gepubliceerd te krijgen, veranderde hij doorlopend dingen aan het manuscript. Elke afwijzing door een uitgever maakte Kerouac wanhopiger. En elke afwijzing zorgde voor veranderingen. Malcolm Cowley adviseerde hem om te proberen delen als kort verhaal gepubliceerd te krijgen. Naamsbekendheid zou er dan voor zorgen dat zijn hele boek zou worden uitgegeven.
Het verhaal "Jazz of the Beat Generation" werd aan het blad New World Writing verkocht. Kerouac kreeg er $120,- voor. Het verhaal verscheen in 1955 in aflevering 7 van New World Writing.

Wie goed kijkt ziet dat "Jazz of the Beat Generation" als eerste titel helemaal bovenaan genoemd wordt. Maar als schrijversnaam staat er geen Jack Kerouac maar "Jean Louis". Een pseudoniem, dat helpt niet echt met het verwerven van naamsbekendheid. Kerouac koos voor een pseudoniem omdat a. hij zijn buik meer dan vol had van het geschaaf aan zijn roman of b. omdat hij bang was dat alimentatie moest betalen aan een ex-vrouw. De tweede reden wordt het meest genoemd, dus misschien is die waar. Een echt heel sterk pseudoniem was "Jean Louis" trouwens niet. Jack Kerouac werd geboren als Jean-Louis Lebris de Kerouac.

Tot zover ging het makkelijk. Al begon ik al een beetje kwijt te raken waarom ik eigenlijk aan het zoeken was.

"Jazz of the Beat Generation" komt in "On the road" (eindelijk gepubliceerd in 1957) terecht in de hoofdstukken 4 en 10 van boek drie. Maar hoe zag het korte verhaal eruit? Was er een verschil met wat er later in "Op weg" terecht kwam? Dat stond nergens.

Hier, ver weg verstopt in een krocht van het internet is het oorspronkelijke korte verhaal te lezen. En, als ik eerlijk ben, dat leest/klinkt beter dan dat wat het later werd in Op weg/On the road.

Waarom bijvoorbeeld een zin als "as lost as Maurice Chevalier in a stage-door poster" de latere versie van "On the road" niet gehaald heeft is mij een raadsel.

Het is zo wel genoeg hoor. De oorspronkelijke tekst is gevonden. Klaar. Het is maar een blogpostje hoor.

Tijdens het zoeken naar het korte verhaal las ik een paar maal over een geluidsopname die er zou zijn van Kerouac die "Jazz of the Beat Generation" voorlas. De opname werd gemaakt in de jaren 50 en een paar jaar geleden terug gevonden. Nooit gehoord. Dus die zocht ik ook maar op. Buiten was het toch rot weer.

En omdat alleen maar kijken naar een plaatje ook niet echt spannend is...



En dan nu eindelijk de plaat bij het boek. Nou ja, een beetje dan. In het fragment komen geen titels voor. In de rest van het boek staan een paar stukken waarin naar live muziek wordt geluisterd. Maar wie er dan op het podium staat is vaak niet duidelijk. Misschien staat het ergens hoor. Dat zou best kunnen. Er zal vast een boek over zijn, of een erg obscure website. En eigenlijk had ik ook nog willen achterhalen waar en wanneer die geluidsopname precies gemaakt werd.

Maar, zo is het wel goed. Dit postje is een beetje op hol geslagen. Het was nooit de bedoeling om geheel af te dwalen van gewoon een citaat uit een boek met een liedje eronder naar een paar uur zoeken naar een kort verhaal. Al was het daardoor wel weer eens ouderwets leuk op het internet.

Charlie Parker met Dizzy Gillespie uit 1952.

Een "dit levert het u financieel op" widget

De Topeka and Shawnee county public library heeft onder het "about us" knopje op haar website een pagina hangen die ik niet eerder zag. Maar gelukkig noemde Edo hem in een tweet. Een Library Value Calculator.


"Individual Return on Investment Calculator

The Return on Investment (ROI) Calculator determines the value of library services in Topeka and Shawnee County based on per capita spending of local and state funding. For every tax dollar you pay, the library returns several to you in reading, research, programs and other services. Here's an opportunity to see your tax dollars at work."

Onder de tekst staat een invulding waar je onder meer de hoeveelheid geleende boeken, tijdschriften enzo in kunt tikken. Ook kun je aangeven hoeveel van je kinderen een klassenbezoek hebben bijgewoond. Dat soort dingen. En als antwoord krijg je een hoeveelheid dollars te zien.

Nu doen bibliotheken natuurlijk een hoop dingen die misschien niet zo heel gemakkelijk in geld zijn uit te drukken. En geld maakt natuurlijk ook niet gelukkig enzo.
Maar toch, of je het leuk vindt of niet, geld doet er wel toe. Ik vond het in ieder geval een mooie, heldere pagina die aan mensen duidelijk maakt wat hun bibliotheek hen financieel oplevert.

Vorige week plofte er een Valentijnswidget van BNL in mijn mailbox, en vorig jaar was er al de Kerstcitatenwidget. Misschien kan BNL zich eens op een "Dit levert het u financieel op" widget storten?

Natuurlijk kun je zo'n pagina als die van de bibliotheek in Topeka zelf in elkaar knutselen (nou ja, ik kan het niet maar misschien kan ik iemand vinden die het kan). Maar als er nu landelijk iemand (of een paar iemanden) de formules schrijft en in een widget propt dan kunnen we lokaal de variabelen en/of bedragen vast wel aanpassen.