donderdag 25 april 2024

Nogal zwalkerig stukje over bordjes en letters.

Het mooiste bord, hoewel in verregaande staat van afbladdering en verbleking hangt hier, aan het eind van de straat. De tekst is in het Nederlands een beetje dubbelop, levensmiddelen goederen staat er. Het is, voor mij, vooral de zelfgetekende afbeelding met kaas, brood, worst, en ik denk yoghurt die het mooi maakt. Het winkeltje is al erg lang dicht, de koelvitrines staan al sinds we hier komen langzaam buiten weg te roesten.

Iets verderop, aan de muur van het gemeentehuis hangt een emaille bordje waarop staat dat je bij brand nummer 160 moet bellen. Prachtbordje, vooral die omhooggaande rode pijl die naar 160 wijst. 

In Targovishte zag ik deze week, nadat er een enorm modern reclame ding voor bier van de zijkant van een flat was verwijderd deze afbeelding. Er staat iets als "gebruik zonder toezicht leidt tot brand" en bovenin weer het te bellen nummer bij brand, 160. 

Even tussendoor. Het lijkt soms alsof alles hier oud, kapot dan wel ingestort is. Maar dat is natuurlijk niet zo. Hierboven een afbeelding zonder dingen die kapot zijn. Het is de winkelstraat van Popovo (stad op 10 minuten, 15.000 inwoners), de Boulevard Bulgaria. Al zegt iedereen Bul Bulgaria. Er zijn banken, restaurants, winkels met telefoons, apotheken, al dat soort dingen. Binnenkort opent een meneer uit Nederland er zelfs een eetcafé. Hij beloofde op Facebook soms André Hazes te draaien. Nooit Mecano of Minny Pops, altijd André Hazes. Maar goed. De Bul Bulgaria, het zou zomaar Steenwijk kunnen zijn, Langedijk of Maarsen.

Al vindt je daar dan waarschijnlijk weer geen speelgoedtank met rode sterren erop.

Ook in Bulgarije grijpt de moderne tijd om zich heen. Reclame en belettering van winkels wordt flitsender, schreeuweriger mag ook. En dat is jammer. Vroeger was tenslotte alles beter. Of in ieder geval de typografie.

Deze bijvoorbeeld, een beetje verbleekt. Fonetisch staat er veterinarna apteka. Apotheek voor dieren. Daar heb je er hier een aantal van. Je kunt er eenvoudige geneesmiddelen voor dieren kopen, rattengif, hondenbrokken. Er zijn hier nog veel meer agro apteka's. Plantenwinkels maar dan vrijwel zonder planten. Die zijn hier erg duur. Wel vindt je er veel zaden, potgrond, heggenscharen en bestrijdingsmiddelen als Round-up. Mooi aan de muur vind ik het bordje rechtsboven, frisiorski salon, kapsalon. Met alleen maar eenvoudige schaar erbij. Niks geen gezandstraalde, eeuwig lachende te mooie mensen met raar haar. Nee, gewoon een schaar.

Of deze, Koffie Club (koffiehuis is denk ik beter) "Retro". Jammer van die groene tierlantijntjes maar de kopjes zijn wel weer fijn. Retro is al jaren dicht.

Of deze, mooi met de hand getekend en ingekleurd. Konfektia, dat lijkt me verder duidelijk. Aan de Acen Zlatarov straat nummer 25. Vgod (ingang) B. Het winkeltje zit (of zat, het bestaat niet meer) in zo'n stereotype grauw socialistisch flatblok. 

Deze mini market is gesloten maar aan de overkant van de straat is er één die open is. Maar de belettering is een voorbeeld van, tja, de hoofdpijn die het Bulgaars kan geven. 

Bulgaars kun je op twee manieren schrijven. Er is het cyrillische alfabet. Als drukletter zeg maar. Dat kunnen Annet en ik nu wel probleemloos lezen (al betekent dat niet dat we het begrijpen). Maar, als je dat alfabet gebruikt om te schrijven wordt het wat spijkerschrifterig. Dit, д is een d. Maar die д schrijven wordt tekenen. In de tweede, van de drukletter afgeleide vorm wordt de d (д) een g.De i in het Bulgaars is и en die wordt in de tweede vorm een u. En dan komt de letter m in de tweede vorm van het alfabet ook nog eens twee maal voor. Een keer met ronde boogjes, dan is het een m, en een keer met scherpe hoekjes, dan is het een t. Of andersom. Gek wordt je er van. 

O, en nummer 160, het nummer dat je moet bellen als je jerrycan in brand staat, dat nummer bestaat als sinds 2011 niet meer.





2 opmerkingen:

Niek zei

Wat een schitterende vondsten. Ik ben ook zeer gecharmeerd van de pijl die naar het nummer 160 wijst. En wat een plezier lijkt er ook uit die oude typografie te spreken terwijl nu alles alleen op hijgerig aandacht vragen gericht lijkt te zijn.
Hoe jullie je door het Bulgaars heenslaan, is mij een raadsel. Het lijkt wel alsof het gemaakt is om voor buitenstaanders niet doorheen te komen.

Anoniem zei

Ik hoop dat ik de burgemeester ooit zover krijg het bordje te verkopen. Maar dan zijn we nog wel 2 jaar verder met Bulgaarse lessen.
Ik heb ooit ergens gelezen dat de koning/keizer, die ooit de opdracht gaf het alfabet te ontwerpen erbij zei dat het alfabet voor de oprukkende westerse horden (hordes?) onbegrijpelijk moest zijn. Dat lijkt me goed gelukt.