Water/geen water

"Oh! Wacht! Nee, echt, nee, het wordt nog erger. Luister".

Sinds de zomer hier zonder enige terughoudendheid is losgebarsten komt het water nog maar delen van de dag uit de kraan. Zo ergens in de loop van de ochtend, rond 10 uur of zo, wordt de straal een dunnig, sloom slap straaltje. In de avond keert de normale straal dan weer terug. Nu kun je daar goed mee leven maar omdat je op dagen waarin de 40 graden gehaald wordt weinig tot niets buiten kunt doen begon ik me af te vragen waarom er weinig water uit de kraan komt. En hoe is drinkwater eigenlijk geregeld in Bulgarije? Wie doet wat waar zeg maar.

Ja, dat klinkt saai misschien. Maar dit is Bulgarije, zelfs ogenschijnlijk saaie dingen blijken  hier vaak spannend of in ieder geval afwijkend dan wel reuze ingewikkeld te zijn.

Na een tijdje klikken op het internet kwam ik "The Bulgarian water crisis and privatization" van Logan Calichman tegen. En al vlug zei ik "Oh! Wacht! Nee, echt, nee, het wordt nog erger. Luister!"

Een paar "hoogtepunten".

De dammen van de bassins die elke stad of dorp heeft zijn in slechte staat. Ze zijn gebouwd in de communistische jaren 60 en 70 en daarna is er niet meer echt naar omgekeken. De Wereldbank stak 130 miljoen dollar in het verbeteren van een een aantal dammen en bassins. Toen het geld op was kon er geen enkele verbetering worden waargenomen. 

Zo'n 60% van het water dat door de waterleidingen stroomt gaat verloren. Pijpen breken, water lekt weg. In Duitsland lekt 7% weg.

De oude pijpen zijn of van staal en roesten of ze zijn van fiber cement. In fiber cement zit asbest. Asbest! Dit soort pijpen zijn in andere landen vaak verboden.

Er zijn 3 verschillende ministeries die zich elk met een deel van het wateraanbod bezig houden. En nog een speciale commissie. 

De 64 (!) bestaande waterbedrijven zijn het eigendom van de staat en de deelnemende gemeentes. Die samenwerking is zo ingewikkeld ingericht dat niemand precies weet wie wat doet en wie waar voor verantwoordelijk is.

Wanneer in Bulgarije na verkiezingen een nieuwe/andere partij de macht heeft gekregen betekent dit vaak dat managers van publieke voorzieningen als waterbedrijven vervangen worden door aanhangers van de nieuwe burgemeester of regering. Kennis is hierbij niet altijd een vereiste voor het krijgen van de nieuwe baan.

Dit is misschien een verklaring voor het hoge aantal medewerkers van de waterbedrijven. In Bulgarije werken er 7,7 mensen per 1000 aansluitingen bij het waterbedrijf. In Duitsland zijn dit er 2,5 en in Roemenië 1,9.

Een voorbeeld van de waanzin in dit land is de watercrisis in Pernik, een stad bij Sofia. In 2019 werd de minister voor milieu Neno Dimov (een verklaard niet gelover van klimaatverandering) gearresteerd. Het hele bassin bij Pernik was leeg, en kapot. Al jaren kregen de inwoners maar een paar uur per dag water. En dat terwijl het water uit het bassin met goedkeuring van Dimov meer dan overvloedig bleef stromen naar een belangrijke fabriek. Dimov wacht nog op zijn proces.

Na al die dingen bedacht ik me dat ik nu nog steeds niet wist wat nu precies de problemen in Palamartsa zijn. Zoals wel vaker was ik ergens de draad weer eens kwijtgeraakt. 

Maar, er is de aanhoudende droogte en de winters van de laatste jaren brachten ook al weinig sneeuw. De heuvels zitten, anders dan vroeger niet meer vol water. Dus misschien is het dat. Of misschien weer iets anders. Of het is alles tegelijk. Dat zou ook heel goed kunnen