Het sneeuw dilemma.

Ergens tegen het einde van donderdagochtend, eerste kerstdag, we waren eerst naar de kerk geweest waar nog 4 mensen waren, om wat kaarsjes op te steken en aan mensen te denken die er niet meer zijn en ook om naar het diepe zuchten van priester Stefan te luisteren, maar weer niet te lang want tekstueel ging het allemaal wat langs ons heen, maar het was dus tegen het eind van de ochtend toen Gijs voor de 127ste keer vol hoop naar buiten ging om vrijwel onmiddellijk teleurgesteld terug te komen. Het sneeuwde nog steeds.

Dwarrelsneeuw was het. Miezerige sneeuw. Alleen door de wind stelde het nog wat voor. De dag na kerst (ze doen hier niet aan een tweede kerstdag, zelfs een eerste kerstdag is in dit dorp eigenlijk al teveel moeite) liepen we er een stukje doorheen, je schoenen werden er nauwelijks wit van.

Ik schrijf het elk jaar wel een keertje op, dus nu ook maar, ik heb niets met sneeuw. Overschatte, natte witte derrie is het. Als het valt is het leuk en misschien de eerste twee dagen daarna ook wel maar dan gaat het me al vlug vervelen. Weg ermee!

En dat is dus het dilemma. Want het moet sneeuwen. En veel ook. En lang. 

Diegenen die dit blog al wat langer lezen weten het zo langzamerhand wel, in de zomer (en soms al eerder) zijn er ernstige waterproblemen in het dorp. Of eigenlijk, er is een geenwaterprobleem. Palamartsa, en verder alle andere dorpen in dit land, is wat betreft de drinkwatervoorziening afhankelijk van water dat uit bronnen in de heuvels om het dorp komt. In de zomer vallen die steeds vaker droog en is er veel minder of geen water. In heel Bulgarije hebben zo'n 700.000 mensen delen van het jaar maar beperkt toegang tot water. 

En hoe komt dat? Vraag het aan een Bulgaar en hij/zij zal zeggen, "Het heeft niet genoeg gesneeuwd". Ik kan daar gierend gek van worden. Hoe een land zich totaal afhankelijk kan maken van iets toevalligs als sneeuw is me, ook na meer dan 4 jaar nog steeds een raadsel. Maar het is wel zo. Al is het vallen van sneeuw alleen niet genoeg.

Ik heb het er al een tijd niet meer over gehad, dat geenwaterprobeem. Maar nu het er toch weer even over gaat, zelfs nu, eind december is er op de website van het waterbedrijf nog steeds te lezen dat er in Palamartsa een waterregime geldt. Wie, zoals Annet en ik, vroeg opstaan en om een uur of zeven gaat douchen krijgt een dunnig straaltje over zich heen. Pas om een uur of negen wordt de straal weer harder. Elke avond wordt ergens het water afgesloten, loopt de waterleiding leeg en elke ochtend draait iemand die afsluiting weer open en is er weer meer water. En het is dus eind december.  

Vorige winter sneeuwde het fors, in vier dagen lag er zo'n dertig centimeter. Maar toch waren er al vroeg in het jaar beperkingen in het water gebruik. Want de 30 centimeter waren te vlug gesmolten. In een week of anderhalf was alle sneeuw verdwenen. En dat is dus ook niet goed.

Als ik het allemaal nu goed begrijp is heb je, watervoorzieningtechnisch gezien aan regen (het regent best hier) en te vlug smeltende sneeuw eigenlijk vrij weinig. De hoeveelheid water is dan te hoog en stroomt weg zonder in de bronnen terecht te komen.

Om aan de waterproblemen een eind te maken hebben we dus nodig 1. veel sneeuw (en dan bedoelt men hier toch minstens zo'n 50 centimeter) die dan ook nog eens 2. lang blijft liggen (zeg zo'n week of vier tot zes). 

Dus, of we zitten wekenlang met een pak sneeuw waar ik al akelig van wordt als ik er alleen al aan denk (en dat pak zorgt er natuurlijk ook voor dat je nergens kunt komen) of we hebben aankomend jaar echt een zeer ernstig probleem met het water. Want niet eerder was er in dit dorp nog een waterregime in december. 

Ik ben er nog niet uit. Gijs wel. Maar die gebruikt dan ook erg weinig water.