Dingen die ik ook niet echt begrijp

"Beschermde zone" staat er op de bordjes die je, vaak kilometers verwijderd van de bewoonde wereld, tegenkomt bij de graanvelden hier. Soms, nadat ik even om me heen heb gekeken loop ik dan een meter of zo zo'n veld in. Maar er is nooit een bewaker, een busje of een drone die ingrijpt. Ik begrijp het hele idee ook niet. Alsof je ongemerkt even met je enorme maaimachine illegaal een immens graanveld leeghaalt. En nu zeker niet. De graanpakhuizen in Bulgarije liggen, volgens de producenten vol met graan dat niemand meer wil kopen. En dat komt dan weer door de oorlog in Oekraïne. Oekraïense boeren produceren voor veel minder geld hun graan en sinds de oorlog zijn allerlei importheffingen op Oekraïens graan vervallen. Hierdoor is de absurde situatie ontstaan dat het goedkoper is voor Bulgaarse verwerkers van graan om Oekraïens graan te importeren dan om Bulgaars graan te gebruiken. De EU geeft 16 miljoen euro aan Bulgarije om dit verlies goed te maken. Maar de graanproducenten vinden dit bedrag, ik had om wat voor reden dan ook niet anders verwacht, niet genoeg.

Laatst regende het en omdat je dan toch iets moet doen heb ik me eens verdiept in het rare fenomeen dat Annet en Ik hier in supermarkten soms zien. Nadat alle producten zijn gescand, al dan niet zuchtend door de al dan niet somber kijkende kassamevrouw geeft de klant haar geen bankbiljetten maar een soort van boekenbon. Nu gingen we er, misschien gemakzuchtig vanuit dat dit een soort van "geld voor mensen in een uitkeringssituatie" was maar het blijkt om in Bulgarije doodnormale onderdeel van je salaris te gaan. Zo'n 500.000 mensen krijgen een deel van hun salaris in de vorm van bonnen. Nu is het niet zo dat je je hele salaris in de vorm van bonnen kunt krijgen. Het maximale bedrag per werknemer is 200 leva, zo'n 100 euro. Omdat er geen btw over wordt geheven is het een erg populaire manier voor werkgevers om het salaris te verhogen. Er zijn tientallen bedrijven die de bonnen maken en ze worden door meer dan 10.000 winkels, restaurants etc aangenomen. Het is een hele bedrijfstak, met ceo's en al. Wat de reden was om ooit met die bonnen te beginnen heb ik helaas nog nergens kunnen vinden.

Ik zag hem voor het eerst in Zdravets. Maar dat kwam eigenlijk omdat er een erg leuk hondje voor lag. Sinds een half jaar of zo staat er hier ook één in het dorp. Net als andere mensen gooien wij er om de zoveel tijd de opgespaarde plastic doppen in. Nu geloof ik dat in Nederland ook doppen worden gespaard. Maar daar worden er, dacht ik, blindengeleidehonden van betaald. Hier wordt het inzamelen gedaan door de stichting "Caps for the future" en die koopt er couveuses voor kleinere Bulgaarse ziekenhuizen voor. Gelukkig hebben Annet en ik nog geen gebruik hoeven te maken van een dokter of het ziekenhuis. Annet is wel een keer met de buurman naar het ziekenhuis in Popovo gereden, en van wat ze van dat ziekenhuis zag was ze niet echt onder de indruk om het optimistisch te zeggen. En laatst las ik het bericht dat een longziekenhuis aan de kust de elektriciteit niet meer kon betalen en alle patiënten toen maar naar huis stuurde. Ik geloof dat onder dat bericht een vreselijk cynische maar misschien wel terechte zin van een lezer stond, "Als de staat faalt ga je doppen sparen".