Een kapotte ufo op een kale berg

 

Je ziet het gebouw al van tientallen kilometers verder. Maar door bochtige bergweggetjes kan ik daar geen onbewogen bewijs van laten zien.

Buzludzha. Eigenlijk heet het gebouw Het Herdenkingshuis van de Bulgaarse Communistische Partij. Maar zeg nou zelf, dat bekt absoluut niet. Dus heeft iedereen het over het Buzludzha monument of nog korter, Buzludzha.

Met de bouw werd begonnen in 1974. De bouw werd betaald door donaties van het Bulgaarse volk, geheel vrijwillig, echt waar. In 1981 werd het geopend. En ik gok dat de dag daarna het ineenstorten al begon.

Misschien is het de combinatie van plek en gebouw die het monument, voor mij in ieder geval, zo mooi maakt. De combinatie van Brutalisme en ongenaakbare natuur. De, ik geef toe, makkelijke symboliek van afbrokkelende menselijke overmoed en onverzettelijke natuur. Maar misschien is het ook het ET phone home gevoel dat de steenklomp oproept. Of er een ufo in de Bulgaarse bergen is geland en daar door motorpech nooit meer is weggegaan. 

Het mooiste van het gebouw schijnen de zwaar revolutionaire mozaïeken te zijn. Maar die zitten aan de binnenkant en sinds het dak begint in te storten mag je niet meer naar binnen. Toch reden we met plezier meer dan 3 uur om het gebouw alleen aan de buitenkant te zien. Want zo zeg, het is me wel een imposante ruïne in wording, prachtig.

Dichtbij Buzludzha kwamen we langs het Shipka monument. Daar gaat elke Bulgaar een keer naar toe. Waarschijnlijk is dat een overdreven opmerking maar we zagen er schoolkinderen, stelletjes, stoere "born to be wild" motorrijders en veel anderen die wellicht iets minder koolhydraten tot zich moeten nemen.

Bij Shipka werd in 1876 (ja, men neemt de historie serieus hier) een beslissende slag uitgevochten tussen Russen en Bulgaren aan de ene kant en de Ottomanen aan de andere kant. De Ottomanen waren met echt veel meer maar verloren door de koene dan wel nobele volharding van de Russen en de Bulgaren de slag vrij verpletterend. Dit verlies was het begin van het einde voor de Ottomanen en voor de Bulgaren het begin van een zelfstandig Bulgarije.

Waar ik Buzludzha mateloos indrukwekkend vond leek me het monument bij Shipka vooral, nou ja, het was er, het was groot, en verder, nou ja, meer niet. Het leukste waren de 800 traptreden er naar toe.

Mocht je ooit in de buurt komen, er loopt een weg van Shipka naar Buzludzha. Neem die weg nooit! Ik plak er voor de zekerheid even een onschuldige foto van bij. Het ziet er toch uit als slecht aangelegd fietspad. Maar, in ieder geval, neem deze weg nooit. Het is niet meer dan het idee van een weg, een concept misschien, een gevoel. De weg duurt 12 kilometer en gemiddeld doen mensen die de weg voor het eerst rijden daar een half uur over. Maar een uur is ook een voorkomende reistijd. Misschien denk je, "Voor mij geldt dat niet". Maar dat is niet zo. Heus, het is beter voor je auto, je levenslust, je relatie en zelfs de wereldvrede om een flink stuk om te rijden.