vrijdag 13 januari 2012

De schrijfster die stopte met schrijven



Afgelopen woensdag moest ik even aan de Spaanse schrijfster Lucía Etxebarria denken.

Het was zo ongeveer rond het moment dat op Twitter de zinnen over de door de rechter afgedwongen blokkade door Ziggo en xs4all van The Pirate Bay rond begonnen te gaan. Ik had ook kunnen tikken, "Het was zo rond het moment dat op Twitter het einde van de westerse democratie en het failliet van de vrijheid van meningsuiting werd afgekondigd". Want met die ronkende woorden, die zo groot zijn dat je er meteen niets meer tegenin kunt brengen en die daarmee elke discussie verstoppen werd er gesproken, of getwitterd.

Door die zinnen moest ik denken aan Lucía Etxebarria een Spaanse schrijver die in december op haar Facebookpagina aankondigde te stoppen met schrijven.

"Given that I have today discovered that more illegal copies of my book have been downloaded than I have sold, I am announcing officially that I will not publish another book for a long time."

Je kunt het een overdreven dramatisch besluit noemen. Je kunt het "niet inspelen op de enorme mogelijkheden van de moderne communicatiemiddelen" noemen. Je kunt ook zeggen dat schrijven een passie is en dat je dus altijd blijft schrijven ook al verdien je er geen rooie rotcent (meer) mee.

Ik heb nooit een boek gelezen van mevrouw Etxebarria, toch moest ik aan haar denken, afgelopen woensdag.

Want het zal best zinloos zijn hoor, zo'n blokkade van The Pirate Bay en al de argumenten die ik las over het einde van de vrijheid van meningsuiting, het zal best kloppen. En dat downloaden niet strafbaar is, het zal zo zijn, als Nederlanders ergens iets vanaf lijken te weten dan is het wel van hun juridische rechten rondom het gratis verkrijgen van zaken.

Maar toch, je zult maar muzikant of schrijver zijn en niet willen dat je werk ongevraagd gedeeld wordt. Gewoon omdat je dat niet wilt, gewoon omdat je misschien je geld wilt blijven verdienen met wat je maakt. Dat kun je ouderwets, suf of weet ik wat vinden maar zo'n meneer of mevrouw mag dat natuurlijk wel gewoon vinden.

Zelf download ik, tegenwoordig met mate, files via de website Dimeadozen.org. Deze deelsite hanteert een zogenaamde NAB lijst. NAB staat hier voor "Not Authorized Bands". Artiesten kunnen aan de site laten weten dat ze geen toestemming geven om hun werk via de site deelbaar te maken. En daar wordt vervolgens door moderators streng op gecontroleerd.

Zolang sites als The Pirate Bay aan artiesten een dergelijke mogelijkheid niet geven lijkt mij een verwijzing naar landen als Noord-Korea en andere plekken waar aan de rechten van individuen geheel wordt voorbij gegaan nogal hypocriet.

6 opmerkingen:

Bas van Houwelingen zei

Als illegaal downloaden leidt tot verschraling van het culturele aanbod, dan is dat slechte zaak.
Toch zou ik het beter vinden als er nieuwe manieren gevonden worden hoe de content-makers een goede boterham kunnen blijven verdienen, dan dat er simpelweg getracht wordt het downloaden te verbieden.
Nu muziek en tekst steeds digitaler verspreid worden, is het wel noodzakelijk dat er nieuwe, andere verdienmodellen ontstaan.
Hoe dat er uit moet zien , weet ik helaas ook niet.

Ton de Kruyff zei

Daar ben ik het helemaal mee eens Bas. Het gaat me ook niet om het verbieden van downloaden oid. Iets was er is kan niet meer verwijderd worden.
Wel maak ik me "zorgen om" het schijnbare gemak waarmee aan de positie van de individuele artiest voorbij wordt gegaan. Het is, denk ik, het recht van de artiest om zelf te kiezen voor de wijze waarop zijn/haar werk verspreidt wordt. Wanneer een artiest ervoor kiest om zijn/haar werk niet via een bepaalde weg verspreidt te laten worden zou die wens gerespecteerd en opgevolgd moeten worden.

Foxx zei
Deze reactie is verwijderd door de auteur.
Foxx zei

Ik ben het in grote lijnen met je eens. Maar er zijn bijv. ook heel veel bootlegs en dergelijke. In principe ook copyrighted materiaal. En nu de legale releases. Afgelopen maanden mijn complete cd-collectie geript naar de iPod. Downloaden was sneller geweest. Maar in sommige gevallen maken de industrie en de artiest het er wel een beetje naar. Persoonlijk denk ik dan bijvoorbeeld aan de erven George Harrison. Mooie documentaire van Scorsese "Living in the Material World" Daarin komen (meest: demo-)nummers voor die niet eerder uitgebracht zijn. Deze kun je nu kopen als bonus bij de de-luxe uitvoering van voornoemde film, en dan krijg je 2 dvd's, een blu-ray (VAN DEZELFDE FILM) en de bonus disc met 7 (zeven!) bonustracks, voor 120 Euro. Living in the Material World indeed!
Tot nu toe houd ik stand, tandenknarsend. Want als ik het toch koop, verschijnt (meestal een week later) een expanded versie.

Foxx zei

Sorry, ik lees net dat het 10 bonustracks zijn. Dat verandert de zaak natuurlijk....

Ton de Kruyff zei

Ik snap je punt, ik had een tijd terug hetzelfde met bootlegseries no.8 van Dylan. Daarvan bracht Sony ook een 3cd versie uit. Voor die 3e cd betaalde je dan tientjes meer. Al kreeg je er wel een flodderig fotoboek bij.
Ik heb die 3e cd niet gekocht, of gedownload. Met mezelf heb ik afgesproken dat ik geen materiaal download dat in een (internet) winkel te koop is. Hoewel er weer een uitzondering is voor sommige Japanse jazz. Want dat kun je hier niet kopen en antwoorden op mails die ik daarover aan een maatschappij stuur blijven onbeantwoord.

Toen ik over je reactie nadacht bedacht ik me dat er eigenlijk geen verschil is met vroeger. Toen betaalde ik ook al (te)veel voor singeltjes met exclusieve bonusdingen. Ooit zelfs eens een fors bedrag voor een ingekorte versie van een Talking Heads lied. Meer geld voor minder muziek.

Dus, ja, maatschappijen en artiesten maken het er soms zelf naar. Hoewel, aan de andere kant, niemand hoeft het natuurlijk te kopen. Er is geen levensnoodzaak om alles te bezitten.

De discussie over downloaden wordt, vind ik, te vaak gevoerd met een soort oud-leninistische woordkeus, "grootkapitaal", "dikke sigarenrokende platenbonzen" enzo. Soms lijkt het alsof alle artiesten mondgesnoerde slaafjes zijn. En dat lijkt me toch niet echt altijd opgaan.