De laatste keer dat we mochten stemmen kregen we onze stembiljetten, drie weken na de verkiezingsdag licht gekreukt terug van Nelly van de post. Ze lachte er een beetje besmuikt bij. De stembiljetten waren niet verder dan Sofia gekomen.
Nederland heeft het stemmen vanuit het buitenland prima geregeld. Je schrijft je een keer in via de website stemmenvanuithetbuitenland.nl en daarna krijg je keurig en ruim op tijd alle papieren toegestuurd. Al kan er daarna nog van alles misgaan natuurlijk.
Dit jaar ging het bij mij bijna verkeerd. Weken geleden ging ik naar Sofia om mijn paspoort te verlengen bij de ambassade. Dat leek allemaal Nederlands efficiƫnt te verlopen. Tot ik nooit meer iets hoorde over mijn paspoort. Vroeger verlengde ambassades zelf paspoorten maar, bezuinigen, bezuinigen, dat werk wordt nu in Nederland gedaan. En dat duurt natuurlijk veel langer. Na een week of negen begin ik me toch wat zorgen te maken. Ik zal de lezer verder mijn licht gekmakende zoektocht langs naar niets verwijzende websites en geautomatiseerde telefoonnummers besparen maar, pas nadat iemand me, misschien per ongeluk, het mailadres van de ambassade in Sofia stuurde kwam het goed. Mijn paspoort lag daar al een tijdje op me te wachten. Het, ongetwijfeld geautomatiseerde email bericht was niet verstuurd. Maar daarna ging het snel. Een koerier bracht het naar het dorp en Godlof, ik was weer Nederlander.
Met een ingevuld stembiljet ("Doe het stembiljet in de witte envelop", "Doe de witte envelop met de stempas en een kopie van een paspoort(!) in de oranje envelop") gingen we naar het postkantoor. Het postkantoor is een hokje in het gemeentehuis, koud in de winter en overdadig warm in de zomer. Je brengt er post, haalt er post, je kunt er de elektriciteit betalen en je pensioen ophalen (het is goed om te weten wanneer de pensioendagen zijn, je moet dan hemeltergend lang wachten).
Wacht, wat uitleg. De post in Bulgarije is een staatsbedrijf. Voor je gaat juichen, het is een intens inefficiƫnt en al jaren over de rand van het faillissement glijdend bedrijf. Ik was jarenlang ideologisch voorstander van staatsbedrijven maar dat was dus voor ik in Bulgarije ging wonen. De post, een langzame hel. Het openbaar vervoer, tragisch slecht met onbehoorlijk onbeschofte mensen. Al moet ik toegeven dat alles wat aan de markt wordt overgelaten niet veel beter werkt.
Wat weken terug moest de minister die over de post gaat in het openbaar toegeven dat sommige postkantoren al jaren het geld dat ze ontvingen van klanten die de elektriciteit kwamen betalen niet doorstuurden naar het stroombedrijf maar zelf hielden om de huur, de salarissen en het hout voor in de kachel te betalen. Vraag me niet hoe het kan, maar hier kan het.
Nelly, zij van de post, moet het hele adres wat op de envelop staat intikken in een rammelend automatiseringsprogramma, als ze alles (ja, ook de afzender) in allerlei vakjes heeft getikt komt er een barcode uit een printertje en dat gaat dan op de envelop. Per envelop duurt het ongeveer 6 minuten. Omdat het nog veel langer duurt als ze westers schrift naar cyrillisch om moet zetten (nee, daar is op het postkantoor geen handig programmaatje voor) besloot ik deze keer maar mijn stembiljet naar de ambassade in Sofia te sturen, zo bleek het adres gewoon in het cyrillisch en Sofia ligt ook veel dichterbij dan Den Haag. Drie weken lijkt me overbrugbaar.
Nadat we Nelly hadden beloofd dat we dit jaar geen kerstkaarten meer zouden sturen, ze was met het omzetten van alle adressen bijna een dag bezig geweest, liepen we naar huis. Daar las ik over de verkiezingen in Pazardzjik. Er waren schimmige mannen met dikke pakken bankbiljetten in auto's met ondoorzichtige ramen gesignaleerd. Stemmen, vooral die van armere Roma werden gekocht, zo werd gezegd, voor 50 leva (25 euro). Deze laatste verkiezingen werden gehouden omdat de vorige ongeldig was verklaard, wegens omkoping en andere onrechtmatigheden.
Het is hier altijd wat. En vaak is het erger.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten