vrijdag 30 mei 2025

Even terug.

Ik was een paar dagen in Nederland. Ik zag er erg veel schilderijen, haalde boeken op, sprak veel mensen, zag jazz en regende vaak nat.

De mevrouw die de toegangskaartjes verkocht voor de Daan van Golden tentoonstelling in Schiedam vroeg me of ze mijn postcode mocht noteren. Na een kort overleg met zichzelf zei ze zachtjes, toen ik antwoordde dat ik uit Bulgarije kwam, dat het dan waarschijnlijk niet hoefde.  

Toen de mevrouw van het busje waar Hugo-Hopper op stond bevestigend antwoordde op mijn vraag of ze ook naar Langedijk reed reageerde ik daar verheugd op en begon me in het busje te vouwen. "Maar bent u lid dan?". Ik keek zo verbaasd dat ze het antwoord zelf invulde en me meedeelde dat er zo een busje zou komen waar ik wel in mee mocht. En inderdaad, drie minuten later kwam een zelfde busje, maar nu met de sticker van een ander bedrijf en daar hoefde ik geen lid van te zijn. Al keek de chauffeur alsof hij dat jammer vond.

Ik zag in zes dagen vijf poezen. 

In het BIMhuis was "de meneer die voor het concert erg veel foto's maakt van de instrumenten" er ook na vier jaar nog steeds. Ik maakte ook zo'n foto. Om te kijken of dat nou leuk was, een foto van instrumenten die nog staan te wachten. Ik vond het tegenvallen.

Ik zag in Nederland, en als sociale media gebruiker in het buitenland verbaasde me dat haast, geen groepen plunderende AZC bewoners.

In het Kröller Muller museum was een lege ruimte. Er hing een briefje aan de muur dat meedeelde dat, wanneer je het woord "Time" hardop uitsprak de gelijknamige installatie tot leven kwam. Ik liep een paar keer in en uit en zei elke keer "Time". Ik stopte ermee toen ik het gevoel kreeg dat de lege ruimte dacht in de maling te worden genomen.

In Alkmaar zag ik een schilderij van een erg jonge Johannes de Doper. Ik weet niet meer wie het schilderde, ik weet vrijwel niets over schilderijen waarop je kunt zien wat het voorstelt. Hij leek "hoi" te zeggen, en te zwaaien naar een schaap.

Ik kocht best een prjzige stapel boeken in de boekwinkel in Amsterdam. Ik moest toch betalen, aan een automaat, om te mogen plassen. Ik dronk er koffie en het bedienmeisje sprak geen Nederlands. En ook geen Bulgaars. 

Ik zag in Nederland, en als sociale media gebruiker in het buitenland verbaasde me dat haast, geen groepen marcherende fascisten. 


In het Stedelijk had ik een lang gesprek met een kaartjesverkoopjongen. Maar hij won de discussie vrij flauw door op mijn argument dat het toch raar was dat ik een kaartje moest gaan kopen in het Van Gogh (waar ik dan een polsbandje (een polsbandje!) zou krijgen) om de stukken van Kiefer die tot de collectie van het Stedelijk behoren te kunnen zien, te zeggen "Ik heb de regels niet gemaakt meneer". Nu kwam ik gelukkig voor andere oude bekenden. Dus aan het eind won ik toch. Ha!

Ik sprak met alle mensen die ik wilde zien. Dat was fijn. Nederland was helemaal heel. De treinen reden op tijd en ook nog eens om de paar minuten. Er zaten geen waarneembare gaten in de weg. Alles en iedereen leek op weg te zijn naar iets erg zinvols. Er was op heel veel plekken heel veel te zien, vaal was er ook van alles te koop. Heel veel mensen leken zich daarmee bezig te houden. En alles was heel. Maar misschien zei ik dat al. Nederland functioneerde zich duidelijk drie of veel meer slagen in de rondte. Het was er al met al dus hartstikke leuk. En heel.

Maar ik was, en ben toch erg blij dat ik er niet meer hoef te wonen.

vrijdag 16 mei 2025

Hoe het met ze gaat?

"Nee, volgende week. Woensdag. Om 9.15 stap ik in Popovo op de trein naar Varna en na heel lang rondhangen en een stukje vliegen ben ik om een uur of 6 in het prachtige Eindhoven".

"Oh, de gewoonlijke dingen. Langs vrienden en familie, een stel musea, de boekwinkel en iets met een saxofonist die uit de maat speelt". 

"In Bulgarije? Hier is altijd wat. Er was een gloednieuw aangekochte F16 die net uit de VS was komen vliegen en die het meteen niet meer deed. Volgens geruchten, en alles is hier een gerucht, zou iemand geprobeerd hebben de software te kopiëren en was het vliegtuig daarom op slot gesprongen. Oh, en president Radev heeft voorgesteld een referendum over de Euro te houden. Die moet hier in '26 worden ingevoerd en die beslissing is ook allang genomen door het parlement maar je kunt ook hier niet populistisch genoeg zijn". 

"Met de poezen? Ik neem ze wel even door"

"Hoezo? Je vroeg toch zelf hoe het met ze ging? 

Gijs had laatst iets met een voorpoot en omdat zijn andere been het al niet goed doet kon hij nauwelijks meer lopen. Maar gelukkig gaat het nu weer goed. Als het hier eindelijk eens warm wordt moet hij naar de kapper, meer is er niet. Hij is zijn gebruikelijke wollige zelf Nou ja, hij wordt ouder. Maar daar wil ik het niet over hebben.

Lenie, de zus van Gijs. Liep hier toch altijd een beetje rond met een "Buig voor de Koningin wurm!" houding maar de laatste maanden is ze de gezelligheid zelve. Ze speelt met Gijs, balletjes en zelfs met Henk. Nou ja, zij holt achter Henk aan en die doet alsof hij het allemaal wel prima vindt.

Henk, de meest stoïcijnse poes die ik ooit zag. Wil graag Gijs zijn maar Gijs vindt dat maar niks. Heeft een rare obsessie met het eten dat anderen krijgen. Als die klaar zijn eet hij de restjes brokjes op. Als hij vervolgens diezelfde brokjes krijgt hoeft hij ze niet. Mag graag met een balletje of touwtje spelen en zou graag vaker in een boom klimmen maar zijn achterpoten doen het niet helemaal goed meer. Grote goedzak.

Wim. Zit permanent in een soort van puberteit. Is met grote regelmaat boos op de hele wereld maar vooral op onze andere poezen. Kent geen manieren. Maar slaapt ondertussen wel elke nacht tegen of op het hoofd van Annet. Eigenlijk is het een schatje. 

Anneke woont hier nu overdag vrijwel permanent. Wordt door de andere poezen steeds iets meer geaccepteerd maar ze heeft besloten dat de aanval de beste verdediging is. Alleen Gijs bekijkt ze met een verbaasde "Tjee zeg, wat heb jij een hoop haren" blik. 

Steve die weliswaar van de buren is maar wel elke ochtend bij de slaapkamerdeur op zijn brokjes zit te wachten. Af en toe moet hij weer even op zijn "Nee, jij bent hier niet de baas Steve" plek gezet worden. Daar doet hij niet moeilijk over.

En de nieuwste aanwinst, Wilma. Ze komt nu twee keer per dag langs om te eten. Het lijkt een erg beleefde en zelfs goed opgevoede poes. Miauwt kleine aandoenlijke miauwtjes naar Annet en mij en gromt angstaanjagend naar de anderen. Die komt er wel.

zaterdag 10 mei 2025

Je zou het soms zomaar kunnen vergeten.

Er is natuurlijk altijd wel wat. Een poes die apart doet. Serieus "gedoe" met familie in Nederland. Dat er plots vijf rode alarmlichtjes in de auto branden in plaats van de gebruikelijke drie. Dat de erg late vorst er misschien voor gezorgd heeft dat we geen fruit aan de fruitbomen krijgen. Of dat er een afvalstoffenheffingsformulier moet worden ingevuld op het gemeentehuis. 

Allemaal dingen waardoor je het soms zomaar zou kunnen vergeten.

We reden naar Tabachka. Dat dorp ligt maar 50 kilometer verderop maar je doet er meer dan ruim een uur over. De weg probeert het laatste stuk succesvol een aardappelschudmachine te imiteren.

Tabachka is een leuk dorpje. Netjes. Veel huizen zijn er heel. Ze hebben er een bijna aandoenlijk beeld voor de gevallenen in de Balkanoorlogen. Al gingen we er niet daarvoor heen. We kwamen voor de Vodna grot. 

Je rijdt de auto door het dorp en zet hem net over een bruggetje langs de kant van de weg. Daarna klim je over een stijl, brokkelend onhandig maar leuk pad naar boven. 

Op het plateau staat een wegwijzer. Wanneer je naar rechts loopt kom je bij een dreigend bord uit. Het zegt tegen je dat je zonder zeer serieuze ervaring met rotsklimmen hier niet naar beneden moet gaan. Ik durfde niet eens in de buurt van dichterbij de rand te komen. Maar het uitzicht op waar de Vodna grot is is erg mooi.

We liepen, weg van het dreigende bord, in de zon bijna slenterend over het plateau. Aan het eind daarvan zakt het pad langzaam naar beneden tot het punt dat je op een richelachtig pad langs de rotswand loopt. Naast maar vooral onder ons floten zeker 100.000 vogels over dat het mooi weer was en dat ze een prachtig nest gebouwd hadden.

Op twee momenten nam mijn hoogtevrees bijna de macht over. Niet toevallig misschien waren dat de punten dat er handgrepen in de rotsen waren aangebracht. Die had ik kunnen fotograferen, die handgrepen. Maar dat ontschoot me geheel op het moment. 

De Vodna grot bleek een 50 meter brede, redelijke diepe niche in de rots te zijn. Al sinds bijna 5000 voor Christus komen er mensen. In het midden is een soort vijvertje. Al stond dat natuurlijk droog. 

Daarna liepen we terug. Er waren wat fluitende vogels bij gekomen. Ik schat dat het er nu 125.000 waren. We hoorden een harde, zware plons van iets dat in de onzichtbare rivier ergens beneden viel of sprong. Op de terugweg vonden we nog een pad dat naar weer ergens anders ging. Dat doen we een andere keer. 

Soms zou je, door allerlei opdringerige omstandigheden bijna vergeten waar het eigenlijk over gaat. Maar op het plateau boven Tabachka wisten we het weer.



  

donderdag 1 mei 2025

(Alle) beelden in de stad Popovo (deel 2)

Nu het met Gijs al een stuk beter gaat (hij bleek een wond te hebben die iedereen, door al dat haar, over het hoofd zag)(dank voor de getoonde interesse naar de gezondheid van de leukste poes van Bulgarije trouwens) is het handig, voor mijn aandacht verslapt om vlug verder te gaan met de intens zinloze inventarisatie van de beelden in Popovo.

Bijna tegenover onze dierenartsen staat het enige beeld van na de geruisloze overgang in 1989 van socialisme naar kapitalistisme. 

Tsaar Boris III was de niet onvriendelijke maar helaas naar het fascisme neigende laatste koning van Bulgarije. Tijdens zijn heerschappij koos Bulgarije de kant van Hitler Duitsland. Boris III was van Hitler niet bepaald onder de indruk. Bulgaarse soldaten hebben niet of nauwelijks gevochten en vanuit Bulgarije zijn geen joden afgevoerd naar vernietigingskampen. Op de terugvlucht na een gesprek met Hitler in 1943 overleed Boris III onder verdachte omstandigheden. Het beeld in Popovo werd vlot na overgang neergezet namens de burgers van Popovo. Boris III wordt er op omschreven met het woord "vereniger". Lelijke, aan plakletters doen denkende belettering. 

Twintig meter na Boris III staat dit ansichtkaartachtige beeld van spelende kinderen. In de zomer is het beeld nauwelijks zichtbaar door de rap groeiende struiken eromheen. 

Dit beeld van, ik gok een moeder met kind, staat voor een erg groot, en tot voor een maand of drie geleden erg vervallen flatachtig gebouw. Het staat al leeg sinds Annet en ik hier komen maar nu is men het toch aan het opknappen. Hulde. Voor dat opknappen dan. Het beeld zelf, mwah.

Daarna kom je op het enorme en immer lege Alaksander Stamboliyskiplein voor het gemeentehuis. 

Er staat een irritant zoetig beeld van een man en een vrouw op een bankje. Het beeld is verscholen in een bosje. Ik had het van dichterbij kunnen fotograferen maar voor het beeld staat sinds kort één van de drie internetzuilen van het plein. Je zou er gratis mee op het internet kunnen, via bluetooth geluid via boxjes in de zuil kunnen laten horen en dat alles zou werken door een paneeltje met zonnecellen op de zuil. Omdat wij de flauwste niet zijn hebben we twee keer getest wat het deed. Beide keren deed het internet het op geen van de zuilen en één keer deden van één zuil de bluetoothboxjes het. Omdat we nergens terug kunnen vinden wat de zuilen gekost hebben, maar de zuilen wel betaald zijn vanuit een fonds van de EU dat plattelandsgemeenten in arme streken moet stimuleren was het vast geen toeval dat we kortstondig "Suspicious minds" van Elvis over het plein lieten schallen.

Wat verder op het plein staat dit afwijkende vormgegeven beeld. Het moet Tanyu Voivoda uitbeelden. Tanyu was één van de revolutionairen die in 1876 vanuit Roemenië met een groep medestrijders Bulgarije binnenviel om daar een opstand tegen de Ottomanen uit te lokken. Er werd her en der gevochten tot Tanyu en zijn makkers bij Aprilovo door de Ottomanen in de pan werden gehakt. Tanyu's hoofd werd daarna door de Ottomanen door dorpen in de omgeving rondgedragen. Zo om de zoveel maanden gaat er iemand aan het zwaard van Tanyu hangen. Het duurt dan weer een kleine eeuwigheid voor er iemand het weer terugbuigt. Mooi kan ik heb beeld niet vinden maar in ieder geval is het totaal afwijkend van de erg realistische of mierzoete aan de jaren 50 doen denkende andere beelden die ik tot nu toe tegenkwam. 

Dit waren de makkelijk vindbare beelden. Er zijn er meer hoor maar daar moeten we echt naar op zoek. Het volgende deel kan dus, u kunt uitademen, wat langer op zich laten wachten.