Vic is daar niet meer.

Victor's huis ligt vlakbij de schapenboerderij aan de rand van het dorp. Ik loop er regelmatig langs als ik aan die kant een stuk ga lopen. Ik zong het liedje wel eens, in stilte natuurlijk, als ik langs het huis van Vic liep. Een beetje als grapje voor mezelf. Ik heb geen idee of Vic het liedje kende. Hoewel hij uit Engeland kwam. En hij er de leeftijd voor had.

The night is young

The mood is mellow

And there's music in my ear

Say, is Vic there?

We kwamen Victor een jaar of wat geleden tegen toen hij met zijn zwaar antieke Lada langs de kant van een verlaten weg stond. Een van de even antieke banden had het begeven en de reserveband was leeg. We lieten lucht in de reserveband lopen en hij kon weer een stukje verder. Hij had er al een tijd gestaan zei hij. Maar hij leek daar niet van onder de indruk. Victor was niet gauw ergens van onder de indruk geloof ik.

Victor was klein, erg mager en de eerste keer dat ik met hem sprak dacht ik dat hij Bulgaars was, zo onverstaanbaar was zijn Engelse accent. Wij hangen hier maar zo'n beetje rond maar Vic was één van de mensen die hier met vrijwel niets naar toe was gekomen en zelf maar moest zien hoe hij hier rondkwam. Dat deed hij door dakpannen op daken te leggen. En daar was hij erg goed in, de allerbeste was hij wordt er wel gezegd. Zoals zo veel mannen hier dronk Vic nogal. En geld had hij maar zo soms. Naast gesjouw met dakpannen probeerde hij wat geld te verdienen door een camping op zijn terrein te beginnen. Maar bijna iedereen die hier op doortocht terechtkomt wil in een echt bed slapen. Het kampeerterrein begint alweer aardig te overgroeien. Ik ga niet doen of ik Victor goed kende. Maar hij was één van de gezichten van dit dorp. En hij was altijd vriendelijk, altijd. Hij groette altijd. In een dorp waarin steeds meer mensen komen wonen die niets met elkaar te maken hebben was hij één van de weinigen die dat deed. 

Burgemeester Gosho vertelde met een snik in zijn stem hoe vriendelijk Victor was. En hoe hij iedereen eigenlijk altijd een te lage prijs berekende voor het werk dat hij deed. De woorden van Gosho werden vertaald voor de zoon van Victor die uit Engeland over was komen vliegen. Het was druk op de modderige, koude begraafplaats van Palamartsa. Druk met Bulgaren en vrijwel alle buitenlanders die hier al langer wonen. Iedereen stond, en keek en er werd gehuild, omarmd en in de grijze verte gestaard. 

En ik zal van die buitenlanders vast niet de enige zijn geweest die nadacht over oud worden, ziek worden en doodgaan in een land waar je niet vandaan komt.

Kevin (Engels maar hij kent wat Nederlands omdat hij een tijd in Volendam en Marken heeft gewerkt), een vriend van Victor vertelde dat hij was gebeld door mensen uit Engeland die geen contact met Vic meer konden krijgen. Kevin vond Victor dood binnen de muren van zijn tuin, bij de deur van het woonhuis. In zijn hand had hij de inhaler die hij de laatste tijd moest gebruiken. Victor heeft daar vier dagen gelegen.

Ik heb het nageteld, in mijn hoofd. Maar ik ben daar in die dagen niet langsgelopen. En ik heb dus ook niet in mijn hoofd gezongen van "Is Vic there?".

Bosrondje

Wanneer je aan de noordkant van het dorp in de richting van wat hier de scouting hut wordt genoemd (maar wat eigenlijk ooit het gebouw van de communistische jeugd was) wilt lopen moet je aan de rand van het dorp je adem inhouden. En je moet een stok meenemen. Er woont daar een boer met een onbekend maar enorm aantal zeer blaf- en bijtgrage honden. 

Als je loopt loop je ergens heen, er moet een doel zijn, anders wordt het slenteren. Turend op Google Maps (je krijgt hier de raarste hobby's) zag ik ergens in het bos naast de scouting hut een open plekje. Het leek me dat dat de plek van de bron moest zijn waar burgemeester Gosho met pijpleidingen in de weer was geweest tijdens de grote droogte van afgelopen zomer. Als je nu voor de scouting hut links het bos in ging, dan naar die open plek, daarna weer rechts over een dirtroad, dan zou je een rondje moeten kunnen lopen. En rondjes, die lopen het fijnst.

De honden aan de noordkant waren nog niet wakker. De zon scheen en de stukken nog niet gesmolten sneeuw waren spekglad.

Er lopen hier nauwelijks paden door het bos. Soms is er een tijdelijk weggetje door de modder waar vrachtwagens voor de houtkap overheen rijden. Die weggetjes zijn handig. Maar ze eindigen altijd zomaar pats boem zonder aankondiging. Dat vindt verder niemand erg want er komt nooit iemand in het bos.

Zonder pad of weg kun je natuurlijk ook best door een bos heen. Al wil ik wel eens vergeten dat er naast bomen ook heel erg veel struiken en andere wegversperrers groeien. En dat er diepe watergeulen zijn. En dat de grond ook nat en glibberig is door de sneeuw en de regen. 

Maar, na een hoop geploeter, gestruikel en geglij, met bijbehorende verwensingen kwam ik dan toch uit bij de bron. Er is daar weinig zon dus er lag nog sneeuw met erg veel sporen van dieren. Ik weet weinig van dierensporen. Wat maar beter is want er zou best een wolvenspoor tussen kunnen zitten. De bron deed trouwens niets meer. Dat was een kleine tegenvaller.

Over een nog goed bevroren en daardoor goed beloopbare dirtroad waar ik maar een keer of vier over een omgevallen boom hoefde te klauteren (ik ben vrij onhandig dus er vlogen weer wat krachttermen door het verder doodstille bos) kwam ik na een uurtje uit bij de scouting hut. 

Hoewel het gebouw al jaren leeg staat is er vorig jaar een gloednieuw dak op gezet. Niemand weet waarom en eigenlijk ook niet door wie. Het gebouw was verder helemaal leeg. Niet onvriendelijk, of angstig leeg. Meer alsof het tegen beter weten in aan het wachten was op een groep nieuwe, vakantie vierende kinderen. Maar er zijn nog maar nauwelijks kinderen in het dorp.

Over de lange weg liep ik terug naar Palamartsa. En ik zag ze al van verre op me wachten. Vier waren het er eerst, daarna zes. Wild blaffende en grommende honden. Ze lieten het deze keer bij beangstigend van erg dichtbij dreigen. En dat was fijn want anders was het geen perfecte wandeling meer geweest.

I love you, stond er.

Hoe vaak ik hier ook bij het dorp loop, elke keer denk ik wel, "Wat is het hier toch mooi!". Maar ik ga dat niet hardop tegen het landschap zeggen. En ik ga het al helemaal niet in de sneeuw schrijven. Het landschap heeft niets met dat soort buitenissige uitingen.

Als je links van het dorp het tractorpad volgt kom je aan het eind bij een rij bomen en struiken. Daar ga je rechts en weer verder. Het had, na een werkelijk stortregenende eerste kerstdag toch wat gesneeuwd en hoewel het niet veel was vroor het nog en het liep daardoor krakend lekker. Bij de rij bomen en struiken leek het me plots erg fantastisch het besneeuwde graanveld over te steken en de heuvel te "beklimmen". In de herfst had ik er, via dierenpaadjes een paar keer mooi gelopen.

Maar in de sneeuw zie je natuurlijk geen dierenpaadjes meer. Maar toen ik daar achter kwam vond ik teruglopen ook weer zo flauw. Mopperend op mijn eigen gebrek aan praktische woudloperkennis  liep ik verder omhoog. Helemaal boven bleek het ook nog eens best te sneeuwen. Er lag ook veel meer sneeuw dan beneden. Daar kwam ik achter toen ik over een prikstruik struikelde. Onder de sneeuw bleek veel modder te liggen.

Nadat ik ook nog een tijdje de verkeerde kant op liep kwam ik op het pad dat terug naar het dorp ging. Er liep een stel voetstappen met me mee. Ze gingen alleen naar beneden, er naast liep een spoor van hondenpootjes. Heel raar want ik kom daar nooit iemand tegen. Er loopt soms een herder met een kudde schapen maar die staan nu op stal. En Dave laat er soms zijn honden uit maar nadat die bedreigd is door een jager laat hij zich daar niet meer zien. 

En na een tijdje stond het er opeens, geschreven in de sneeuw, "I love you". Misschien stond er nog iets onder, maar daar was ik dan doorheen gelopen. Ik heb een tijdje staan kijken. Maar er was alleen landschap, en dat zegt niks. En ik denk ook niet dat het voor het landschap bedoeld was, zo dwaas zijn de mensen hier nu ook weer net. Er was maar één stel voetstappen, de man (of een vrouw met heel erg grote voeten) had het dus niet doldweperig in de sneeuw geschreven zodat een meelopende helemaal rozig warm van de boodschap zou worden. En was de schrijver/ster Engels, Bulgaars of nog anderstaliger? I love you is zo wereldomvattend, iedereen kan het wel zeggen, of in de sneeuw schrijven. En, maar dat is lastig goed uit te leggen, ik werd er ook een beetje narrig van. Tot nu toe kwam daar niemand, op de herder en Dave na. Als Jan en nog meer mensen daar nu heen gaan en ook nog een beetje suffe zinnetjes in de sneeuw gaan zetten is het eind wel een beetje zoek. Straks gaan mensen nog routepaaltjes neerzetten. 

Ergens bij de rand van het dorp raakte ik de voetstappen kwijt. Misschien was dat maar beter ook. Om ze nu te volgen tot voor de deur van een huis was ook wat verregaand geweest. En licht maniakaal. Maar als het weer sneeuwt houd ik de grond in de gaten. 

Rondje bij het dorp (kort)

Sefi heeft 10 melkkoeien die in een oude stal staan. Er zijn nog zo'n 15 tot 20 andere koeien. Daar verkoopt hij er soms één van. Of er wordt er één geslacht. Maar dat negeer ik. Annet haalt er soms melk, rond half negen. Ik liep daarna een rondje dat, doordat we met de auto naar de boerderij reden geen echt rondje was. 

Wanneer je het dorp uitloopt kom je rechts langs de gebouwen van de coöperatie. Aan het hek hangt een spandoek dat vertelt dat de coöperatie 30 jaar bestaat. Maar dat jubileum was al twee jaar terug.

Iets verder neem je een weg naar rechts, een heuvel op. Links van de weg zit Kondio Fruit, een bedrijf dat fruitbomen kweekt. Je ziet er zelden iemand maar er staat wel altijd een hond vervaarlijk achter het hek te blaffen. Wanneer je de heuvel verder oploopt en terugkijkt staat de hond vaak op de weg. Hij blaft dan nog wat maar iemand echt aanvallen staat duidelijk niet in zijn taak en functieomschrijving.

Bovenop de heuvel staat een oud pompstation. Het pompte water uit de heuvel op. Het water stroomde door pijpen naar waar ooit veel fruitbomen stonden. Het pompstation werkt niet meer, het waterbassin staat al jaren droog en de fruitbomen zijn verwilderd. 

Een paar weken terug is een graafmachine begonnen met het verwijderen van struiken. Over een jaar groeit er graan, zonnebloemen of mais. Jammer, maar graan levert meer op dan verwilderde struiken.

De weg buigt naar links waar je verderop alweer een brede strook met struiken tegenkomt. Je kunt er langs lopen maar leuker is het om je ergens over een dierenpaadje door te struiken te wringen. Wanneer je wat worstelt kom je een breder pad tegen. Hier zie je soms, maar vandaag niet, ik zeg het maar vast, herten tegen. Of een vos. Misschien zitten er ook jakhalzen. Die hoor je in de schemering maar je ziet ze hoogst zelden. Wat weken terug zag ik er een groot hert met een enorm gewei. Ik had het hert al een hele tijd niet gezien dus het was fijn om hem weer eens tegen te komen.

Aan het eind van de struiken ga je links en steek je de asfaltweg naar Popovo over. Aan de overkant slenter je over een nog niet geploegd veld. 

Hier kun je naar beneden, terug naar het dorp lopen. Maar dan moet je door een vervelend stuk geploegd land met hoog onkruid.

Leuker is het om rechts de heuvel af te gaan. Ja, er staat langzaam groeiend graan maar het is niet anders. Het graan kan het wel hebben en dan moeten ze die struiken maar niet weghalen.

Het leukste stukje is over, of door een volledig verwilderd stukje dat je nog natuur zou kunnen noemen. Niemand kijkt er naar om, nog niet in ieder geval. Je dwaalt wat over dierenpaadjes. Soms kom je wat botten tegen van een hert of ree. 

Aan het eind is het nat, het water uit de heuvel komt hier omhoog. Langzaam loopt het naar een klein stroompje dat naar het dorp Gagovo dreutelt. Hier rijden soms wat tractoren, als ze ergens verder moeten ploegen. In de zomer is er hier, door al het onkruid met vaak veel stekels geen doorkomen aan.

Het pad gaat naar links, je moet even een stroomdraad weghalen die koeien tegenhoudt. En dan even een blik op wat je hier vrij vaak tegenkomt als je loopt, vuilnis. Het ligt overal. Een matras, oude beeldbuizen, bouwafval. Vaak is het een hoopje, een klein bergje, niet meer. Viezerikken zijn het.

Langs walnotenbomen loop je terug naar het dorp, rechts is een kleine Turks Bulgaarse begraafplaats en aan de rand van het dorp kom je voorbij een oude, verkruimelende schaapsscheerderij, als dat een woord is tenminste. Nog een stukje door het dorp en ... klaar. Als je doorloopt doe je het rondje in een uur, anderhalf uur. 

Maar dan loop je te hard, en zie je niks.

Het was 2 graden. En het werd 2 - 2.

De laatste keer dat we Ludogorets zagen spelen was maanden terug. Het was nog erg heet 's avonds, er kwam geen water uit de kraan en Ludogorets verloor na een onverwachte, ongewenste en vrij eindeloze verlenging met 7 - 2 van een ploeg uit een erg ver weg land. En Annet en ik liepen er beide een covid besmetting op. 

Het was nog aangenaam warm toen we hoorden dat AZ tegen Ludogorets moest spelen. En onnadenkend als we zijn vertelden we dit heugelijke feit aan burgemeester Gosho die onmiddellijk beloofde kaarten te regelen. Als het heel warm is kun je je moeilijk voorstellen dat het ooit weer koud zal worden. 

Maar gisteravond, toen AZ eindelijk in Razgrad kwam voetballen was het maar 2 graden. 

Naar het voetballen gaan kijken is nog een hele onderneming. We rijden meestal mee met Dimka (die uit Bulgarije komt en lang in ziekenhuizen Engeland werkte)(het is me wat met die arbeidsmigranten) en James. Maar voor we weg kunnen is er altijd enig heen en weer gebel met Gosho want er moest altijd nog iemand mee die dan moet worden opgepikt bij een duistere bushalte in een onaangename flatwijk in Popovo. In Razgrad moet er geparkeerd worden op een drassig veldje bij een bouwmarkt die een tijd geleden in de brand ging. En daarna lopen we door een flatwijk die werd neergezet in de hoogtijdagen van het reëel bestaande socialisme.

We hadden kaarten. Maar toen we op de plaatsen wilden gaan zitten die op het kaartje stonden maakte Gosho duidelijk dat dat niet de bedoeling was. We moesten met hem mee. Het groepje buitenlanders liep als eendjes achter hem aan naar plaatsen die beter waren, en vooral ook, veel duurder. Wat opgelaten zaten we te wachten tot iemand ons zou wegsturen. 

Vlak voor het aanvangsfluitsignaal stroomde de hele tribune plots vol met mensen die daar overduidelijk allemaal niet voor betaald hadden. Niemand zei er iets van. 

O ja, de wedstrijd. Die ging in het begin zoals we hier gewend zijn. De mannen van Ludogorets lijken altijd te denken dat ze nog aan het warmlopen zijn. Voor ik over mijn verbazing over de leeftijd van de spelers van AZ was, ze leken allemaal nog maar net uit of zelfs nog in de puberteit te zitten stond het al 2-0. Gosho maakte ondertussen aan wat Bulgaren die hij kende (Gosho kent denk ik heel Bulgarije) duidelijk dat Annet en ik uit Nederland kwamen. Maar niemand deed daar erg moeilijk over. Een enthousiaste meneer uit Gagovo (het dorp naast het onze) vertelde in keurig Duits dat hij jarenlang in Duitsland had gewerkt en dat hij nu hier een bedrijfje had (ja, het is me wat met die arbedsmigranten).

In de pauze gingen er al flink wat aanhangers van Ludogorets naar huis. Het was ook best fris. Koud eigenlijk. Het bleek nog maar 2 graden te zijn. Iedereen had een muts op. Ik heb geen muts. 

Na de pauze deed Ludogorets eerst waar ze goed in zijn. Her en der viel een speler met duidelijk opgebouwde theaterervaring op het veld neer. Daarna vergat AZ te voetballen. Annet veronderstelde dat ze in de pauze rakia hadden gedronken. Onder enorm enthousiasme maakte Ludogorets twee keurige doelpunten. AZ strompelde krachteloos naar het einde. Na afloop schudden we de hand van de meneer uit Gagovo die vond dat we allemaal gewonnen hadden. 

Gosho koos een andere route, met meer modderige stukjes om door de vrolijke flatwijk terug naar de auto te lopen. Ik struikelde maar twee keer. Twee was duidelijk het getal van de avond.

Ik denk niet dat ik ooit een echte liefhebber van voetbal zal worden. Het duurt te lang en het aanstelgehalte, "Die boze voetbalbuitenlander liep tegen me aan en nu heb ik zo'n zere knie" is me te hoog. Maar het was een leuke avond. Er waren enthousiaste Bulgaren en het was, denk ik, ook te koud om covid op te lopen. En ik ga een muts kopen.