Met de burgemeester op excursie

Toen Annet en ik op de afgesproken tijd bij het gemeentehuis aankwamen bleek burgemeester Gosho, ik had het al een beetje verwacht, de afspraak om het waterreservoir te bekijken te zijn vergeten. Maar, zei hij, als we vijf minuten wilden wachten zou hij ons erheen brengen. Daarna reed hij weg om iemand met een bosmaaier ergens aan het werk te zetten. Toen hij terugkwam had Ralitsa de ambtenaar wat dringende dingen en na haar kwam er nog iemand vragen waarom hij geen stroom had. Toen Gosho daarover gebeld had konden we op weg. 

Over water is hier altijd wat te doen. In de winter zijn er geen problemen, mits er geen gat in een leiding ontstaat. Maar zomers is het zeuren. Deze zomer is er (vaak maar niet altijd) water tot 10 uur in de ochtend, dan gaat het uit en vanaf 8 uur in de avond is er weer water. De reden? Er is niet genoeg water. Voor het grootste deel komt dit omdat het in de winter nauwelijks sneeuwt. En in de zomer wonen er meer mensen in het dorp, en die gebruiken meer water. Rantsoenering is het antwoord. Nu staat ons huis in een laag deel van het dorp en daar staat vaak nog wel wat water in de leiding dus heel veel last hebben wij niet van de rantsoenering. Maar grote delen van het dorp, daar komt ook als het water aan staat maar een dun, slap straaltje uit de kraan. De waterdruk is heel erg laag. Daarover wordt, met vlagen, flink, laat ik het gemopperd noemen. 

Over waar het water nu precies vandaan komt, daar bestaat veel onduidelijkheid over. Die zegt dit, een ander zegt zus. Vast lijkt te staan dat Palamartsa niet op een waterleiding van buiten het dorp is aangesloten. Al het water komt uit de heuvels. Maar hoe dan? En waar dan? En hoe komt de enorme hoeveelheid chloor erin? En waar komt het het dorp in? En wie regelt de waterdruk? 

In de 4wheel drive van Gosho die hij, wijzend op de stapels papieren die erin lagen "my office" noemde reden we stapvoets over de nauwelijks nog aanwezige weg naar het noorden het dorp uit. Bij een heuvel weigerde de auto een wel heel uitgesleten modderpad in te rijden. We liepen verder. We waren hier vaker geweest en toen hadden we ook al het zonnepaneeltje op de lange paal zien staan maar nog nooit hadden we dat gekoppeld aan een waterreservoir. Maar dat was het dus wel. Gosho maakte een deur in een klein betonnen gebouwtje open en al vlug zagen, en vooral hoorden we water uit een pijp spuiten. Met Gosho's weinige Engels en ons beperkte Bulgaars kwamen we tot de volgende conclusies. Het gebouwtje was het waterreservoir. Het chloor werd hier aan het water toegevoegd. Op vier plekken waren bronnen waar water uit de heuvels aan de oppervlakte kwam. Dat water liep door lange pijpen naar het waterreservoir. Vanuit het reservoir loopt één waterleiding naar het dorp.

Over de brakke weg reden we terug naar het dorp. Bij de rand van het dorp stopten we. Gosho wees naar een putdeksel, haalde er wat sloten af en tilde de zware deksel op. En daar was hij dan. De waterleiding van het dorp. Gosho legde uit, en mijn verbazing groeide met zo'n beetje elk woord, dat hij elke dag het water in de ochtend uitzette en in de avond weer aan. En over dat laatste deed hij twee uur. Elke keer draaide hij het handwiel een heel, heel klein beetje meer open. Als hij het vlugger zou doen zou de kracht van het water alle leidingen in het dorp kapot spuiten. 

En daarmee was de excursie afgelopen. Gosho reed, zoals elke Bulgaar met redelijk hoge snelheid over een weg die alleen maar een weg is omdat we het een weg noemen terug naar het centrum. We bedankten hem vriendelijk en vrolijk zwaaide hij naar ons terwijl hij alweer op weg was naar het volgende probleem. 

Gosho, burgemeester en waterwieldraaier.

En omdat dit hele, nogal rommelig aandoende gedoe me mateloos fascineert heb ik alle nu bekende kennis op een kaartje gezet. De gele ster is het reservoir, de rode sterren de bronnen waar het water vandaan komt. Het blauwe pijltje is de plek waar Gosho elke dag aan het wiel draait. 

Is het nu eindelijk klaar Ton? Welnee. Er is nog een kunstmatig meertje met water waarvan ik niet weet wat het doet en er zijn nog twee grote reservoirs buiten het dorp die niets lijken te doen maar waarom niet? Maar om nu meteen Gosho daar ook weer lastig mee te vallen. Dosering, daar gaat het niet alleen bij water om.