Oordopjes in het Muziekgebouw

"Het zijn geen zuurtjes. Het zijn oordopjes". De leukste vrouw ter wereld keek er een beetje teleurgesteld bij.
"Oordopjes?"

Afgelopen zaterdag speelde het Residentie Orkest vier composities van Xenakis in het Muziekgebouw aan 't IJ. Duidelijk onder woorden brengen wat ik mooi vind aan de muziek van Xenakis is me nooit echt gelukt. Meestal wordt het een gesprek over het begrip "muziek", en zelf raak ik al pratend vaak ook wat in de war van wat ik nu precies bedoel met "mooi".

Dus dat sla ik allemaal even over.

Er stonden her en der wat mensen in de zaal met bakjes oordoppen. Die mocht je pakken. Er was zelfs een meisje dat ons aanraadde toch echt oordopjes in te doen.

"Terretektorth", het stuk waar we voor kwamen, is een raar stuk. Niet vanwege de muziek (nee, ik ga niet over het begrip discussiëren), die is "gewone" Xenakis. Wat het stuk afwijkend maakt is dat de muzikanten in de zaal zitten, en dan weer niet als één groot blok dat orkest zit te zijn maar ze zitten alleen of in tweetallen. Het publiek gaat vervolgens tussen de muzikanten zitten.
Het stuk werd ook nog twee keer gespeeld. En voor die tweede keer kon je bij andere muzikanten gaan zitten. De eerste keer zaten we bij een cello met achter ons een trombone. De tweede keer had ik rechts een viool, links achter een Franse hoorn en schuin voor me weer een cello.

Het geluid komt van alle kanten, het zwelt aan, het sterft weg. Ondertussen kijk je naar een muzikant die wat doet, of niet. Terwijl je kijkt hoor je een viool heel dichtbij een paar precieze noten spelen, noten die de toeschouwers een paar stoelen verder niet of anders horen.

Na een langdurig en luid applaus liepen we de zaal weer uit. De oordopjes zaten nog in de broekzak. We hebben ze niet ingehad maar het was een aardig gebaar.
Hadden ze die dingen bij de Ramones of Faithless ook maar uitgedeeld.

Van het concert hebben we een filmpje gemaakt. Voor de mensen die willen discussiëren over het begrip "muziek" kan het een lange zit worden. Spoel dan even door naar iets van minuut 16.30 of zo. Dan zie je hoe een muzikant reageert wanneer iets dat zij ook niet elke dag beleven lukt.