Zondag, kerk

Aneta, de vrouw die ons Bulgaars probeert te leren begon erover. Misschien dacht ze dat we, omdat we naar de dienst met het zegenen van de visschotel waren geweest, religieus waren. Maar misschien hoort het ook gewoon bij de standaard inburgeringsinformatie. 

Er zou een kerkdienst zijn. Op zondag. Om 9.30. En, maar we begrijpen nog heel veel woorden niet, er zou een metropoliet komen. Nu is dat een hoger iemand in de orthodoxe hiërarchie dus het leek me iets bijzonders voor dit kleine dorp.

Voor 9.30 liepen we de kerk in. Er waren iets van 15 mensen. En er werd al gezongen door een priester die we, ook de stad is hier vaak een dorp, in Popovo vaak hebben zien lopen. Hij stond achter een ingenieuze driehoekige standaard waarop een aantal boeken naast elkaar lagen. Soms, aan het eind van een zin hield hij de toon vast, gaf een zachte zwengel aan de standaard en dan zong hij verder uit het boek dat hij voor zich had gekregen.

Achter in de kerk kun je bij een mevrouw kaarsen kopen. Hoewel Annet en ik niet in een god geloven maar sommige overledenen die we kennen dat wel deden kochten we er een aantal. Bij de mevrouw kun je dan ook de namen van de overledenen doorgeven, die worden dan later voorgelezen. Gelukkige hebben katholieke doopnamen een voor Bulgaren herkenbare klank. 

Ondertussen ging de kerkdienst rustig door. De priesters zongen en liepen wat heen en weer. Dat deden de aanwezigen ook. Een mevrouw duwde de metropoliet, herkenbaar aan een best indrukwekkende kroon op het hoofd nog net niet opzij om wat kaarsen aan te steken. Mensen gaven elkaar een hand, kletsten wat. Een man die bij de priesters hoorde maakte foto's. Een van de priesters liep even naar de burgemeester en wees hem op een gat in de muur. Samen gingen ze even naar buiten om even goed naar het mankement te kijken. Een aanwezige gooide nog even een houtblok in de van een olievat gemaakte kachel die midden in de kerk stond. 

Ze kwam binnen toen de metropoliet net vervaarlijk zwaaide met een aantal kaarsen. Ze was oud en had zonder enige moeite in een jaren 80 documentaire van de VPRO, in zwart wit en met de stem van Cherry Duyns over het Oostblok gepast. Haar jas zat scheef, en ze had een hoofddoek om. Ze had meer dan een handvol kaarsen vast. Schuifelend tussen de verschillende kandelaars stak ze ze één voor één aan. Waarna ze terugging naar het achterste deel van de kerk. De priesters begonnen aan een nieuw onderdeel van de mis. Een aantal aanwezigen maakten hier foto's van. De oude mevrouw schuifelde nu weer naar voren, in haar hand een moderne mobiele telefoon. Ze zoomde in op de priesters en filmde. Ze bekeek het resultaat en verschoof naar een betere positie. Daar filmde ze verder. Toen ze klaar was gingen haar vingers vlug en bedreven over het toestel heen en weer. Zichtbaar tevreden schuifelde ze hierna weer naar achteren en ging naar buiten.

De mevrouw was het meest begrijpelijke deel van de kerkdienst.