'Esbjörn is dood, en dat is kut'

De man die saxofoon speelde zocht langdurig naar het juiste blaadje bladmuziek. De drummer begon alvast. De bassist na wat wachten ook. De saxofonist leek een andere melodie op zijn bladmuziek te hebben staan. Waar de trompetmeneer die tegen een muur geleund stond zich niets van aantrok. Hij slenterde naar een microfoon en blies, met weer een andere melodie iedereen even schrik aan.
Het publiek keek ernstig.
De muzikanten nog ernstiger.

En ik dacht, 'Esbjörn is dood, en dat is kut.'

Een paar jaar terug, in Rotterdam dacht ik dat voor het eerst. Op het podium speelden de twee overgebleven leden van E.S.T met een symfonieorkest en wat gastmuzikanten.
De leukste Vrouw ter Wereld en ik zaten al een tijdje tegen de rug van de ongemakkelijke stoeltjes gedrukt. Want dat maakt een hoop geluid hoor, zo'n orkest met wat hard spelende jazzmeneren erbij. De violen zwierden hard door de zaal, blazers speelden mooie lijntjes. En het werd harder en harder. Tot er in je hoofd geen ruimte meer was voor iets anders dan melodie en geluid.

En ik dacht, toen het was afgelopen en iedereen weer naar adem had kunnen happen, 'Esbjörn is dood, en dat is kut.'

Esbjörn Svensson speelde piano en was met Magnus Öström en Dan Berglund E.S.T. En of het nu door hun nuchtere Zweedsheid kwam, door toevalligheid of weet ik wat, met z'n drieën maakte ze een kleine tien jaar fijne, spannende en tegelijk toegankelijke jazz. Niet simpel, of makkelijk maar wel helder, volgbaar. Met wat Scandinavische melancholie al lachten ze er soms wel bij. Maar dat kan met een titel als bijvoorbeeld "When God created the coffebreak" ook best. Zoiets kondigt fijn aan, het publiek grinnikt al vlug bij zo'n titel.

Toen Esbjörn in 2008 verdronk tijdens het duiken werd dat niet op het journaal genoemd. Zijn overlijden was geen trending topic, er was geen hashtag en al helemaal geen panel bij DWDD.
Maar zijn dood was wel ... nou ja, dat dus.

Jazz, ik mag er graag naar luisteren en kijken. Maar soms, dan zit ik in zo'n zaaltje en dan gaat het maar door, alle kanten op, vooral verschillende. En maar moeilijk kijken, en maar nog ingewikkelder doen. Speel verdorie eens een liedje, gewoon kop/staart en iets moois daartussen.
En als ik daar zo zit, en het is weer eens woest vreugdeloos ingewikkeld, dan denk ik dus ...

Van E.S.T zal nooit meer nieuwe muziek uitkomen, dat gaat wat lastig als er iemand dood is. Wel is er nu een cd met de E.S.T Symfonie. Liedjes van E.S.T, met orkest en de twee nog levende muzikanten. Misschien heeft een bibliotheek die, en anders vast Muziekweb wel. Je zou er naar kunnen luisteren, ook omdat het een weinig voorkomende gelukte samenwerking is tussen een orkest en jazzmuzikanten. Zwierende violen, mooie lijntjes en met de bij E.S.T horende heldere melodieën.
Natuurlijk, het blijft jazz dus je moet wel een beetje je best doen maar naar makkelijkere dingen kun je altijd nog in een koffiepauze luisteren. Mochten God en jij dat willen