In Bulgarije

Een paard. Een wagen. Man met de teugels in de hand. Vrouw volledig gesluierd ernaast. Dat beeld herkende ik. Check.

De Amerikaan voor het hotel vertelde dat hij in de tram een zes dagen geleden ontslagen advocate bemoedigend had toegesproken. "Jullie moeten niet klagen", had hij gezegd, "Jullie moeten aan de slag". En je moest ook durven dromen. Hij vertelde niet wat de mevrouw had terug gezegd.

Een taxichauffeur die al 40 jaar rondreed in de hoofdstad mompelde dat hij democratie een goed idee vond. Alleen, waar waren de banen gebleven?

Een glimmende auto met daarin twee gezonnenbrilde jongens in trainingspak passeerde de wagen met paard. Uncheck. Dit was het Midden Oosten niet. Dit was geen burqa. De vrouw beschermde zich met een lijfgrote doek tegen de neerstortende regen.

"Er zit een gat in de weg!".
"De hele weg zit vol gaten!".

Ik heb me nooit zo verdiept in voormalig Oost Europa. Het was er. En dat was wel genoeg. Als ik er aan dacht zag ik grijzige, nauwelijks bewegende beelden van lege landschappen waarin oude vrouwtjes met takkenbossen op de rug rondliepen. En ergens klonk de stem van Cherry Duyns die VPRO-langzaam iets uitzichtloos vertelde.

Bulgarije is groen. Heel groen, soms onderbroken door felgele velden met koolzaad. Her en der ligt een grote, grijze stad. Veel van de dorpjes waar we doorheen reden stonden voor driekwart leeg.
Mocht u nog een mooi gelegen dorpje willen kopen, Onak (kan ook Onek zijn) staat vrijwel geheel leeg.

We pasten in een klein dorpje dat voor meer dan de helft vervallen stond te zijn op twee honden. We liepen door druilerige Oost Europa bossen en reden over bomkraterwegen door met zon overgoten velden. We kwamen langs enorme, leegstaande voormalige partijgebouwen die ook in de kleinste dorpjes door iedereen genegeerd werden. We zagen mensen het land bewerken met hulpmiddelen uit een agrarisch museum.

De durven dromen propagerende Amerikaan ging de volgende dag naar Athene. En daarna zo om de drie dagen naar weer een andere hoofdstad. Hij leek nog maanden onderweg te zullen zijn. Er zat iets kleinerends in zijn combinatie van weten hoe het moet en het zijn van een voorbijganger. Maar ik had geen zin in een discussie.

In Nederland, voorbij Alkmaar waar alles keurig, heel en glanzend was zei de leukste vrouw ter wereld, "Eigenlijk is het een wonder dat er niet nog veel meer Bulgaren naar Nederland komen".

We zijn al een paar dagen terug uit Bulgarije maar we zijn nog lang niet thuis.