woensdag 15 februari 2012

Op weg - Jack Kerouac (boek & plaat)


"Daarna was Charlie Parker gekomen, een kind in de houten keet van zijn moeder in Kansas City, die te midden van de omgehakte boomstammen op zijn met plakband bijeengehouden altsax blies, op regendagen aan het oefenen sloeg en ging luisteren naar de oude swingende Basie band en de band van Benny Moten waarin Hop Lips Page en de rest in meespeelden - Charlie Parker die zijn thuis verliet en naar Harlem ging, waar hij de gekke Thelonius Monk en de nog gekkere Gillespie leerde kennen - Charlie Parker in zijn begintijd toen hij onder de verdovende middelen zat en in een cirkel rondliep als hij speelde. Ietwat jonger dan Lester Young, ook uit Kansas City, die sombere heilige aan narcotica verslaafde die de gehele geschiedenis van de jazz in zich had; want als hij zijn instrument ophief en horizontaal van zijn mond hief kwam er de grootste jazz; en naarmate hij intellectueler werd en luier en elastischer, zakte zijn instrument halverwege; tot het tenslotte helemaal zakte en heden ten dage nu hij zijn schoenen met spekzolen draagt om de trottoirs van het leven niet te voelen houdt hij zijn instrument slap tegen zijn borst en haalt er koele makkelijk te spelen fraseringen uit."

Op weg - Jack Kerouac (vierde druk, 1970, p. 227). Latere edities van het boek hebben de titels "Onderweg" en "On the road, onderweg".

Op weg/On the road is de grotendeels autobiografische weergave van een aantal reizen die Kerouac van 1947 tot 1950 door Amerika maakte. Sal Paradise (Kerouac) en Dean Moriarty (Neil Cassidy) reizen, vaak liftend per auto en per trein. Ze drinken, werken, ontmoeten vrouwen en verlaten ze vaak ook weer, praten, ruziën en drinken nog wat.

In de (boek & plaat) blogjes tot nu toe komt er nu altijd een muziekje. Maar nu dus niet.
Dit boek is namelijk geen gewoon boek, voor mij dan. Het was één van de eerste boeken waar ik zwaar van onder de indruk was. Ooit, lang terug leende ik het boek in de bibliotheek in Den Helder. En die ene uitleen zorgde er voor dat er nu een aardige plank of wat Kerouac/Beat boeken in de boekenkast staat. Ik vond het een prachtig boek. Misschien niet eens om wat er gebeurde in het verhaal maar veel meer om hoe het was geschreven. Soms rustig beschrijvend, dan weer vol haast met gejaagde zinnetjes waarvan je buiten adem raakte.

Toen ik zocht naar een fragment uit het boek en wat rondkeek op het internet las ik dat delen van het boek eerder als korte verhalen waren verschenen. Dat herinnerde ik me, vaag. Ik heb zelf "The mexican girl" ergens in een oud ding staan. Maar de titel "Jazz of the Beat Generation", die was ik vergeten. En die titel klonk te mooi voor (boek & plaat) om te laten liggen.

Al had ik dat misschien beter wel kunnen doen.

Kerouac schreef/tikte "On the road" in 1951 op één hele lange rol papier. Maar in de jaren daarna, de jaren waarin hij probeerde het boek gepubliceerd te krijgen, veranderde hij doorlopend dingen aan het manuscript. Elke afwijzing door een uitgever maakte Kerouac wanhopiger. En elke afwijzing zorgde voor veranderingen. Malcolm Cowley adviseerde hem om te proberen delen als kort verhaal gepubliceerd te krijgen. Naamsbekendheid zou er dan voor zorgen dat zijn hele boek zou worden uitgegeven.
Het verhaal "Jazz of the Beat Generation" werd aan het blad New World Writing verkocht. Kerouac kreeg er $120,- voor. Het verhaal verscheen in 1955 in aflevering 7 van New World Writing.


Wie goed kijkt ziet dat "Jazz of the Beat Generation" als eerste titel helemaal bovenaan genoemd wordt. Maar als schrijversnaam staat er geen Jack Kerouac maar "Jean Louis". Een pseudoniem, dat helpt niet echt met het verwerven van naamsbekendheid. Kerouac koos voor een pseudoniem omdat a. hij zijn buik meer dan vol had van het geschaaf aan zijn roman of b. omdat hij bang was dat alimentatie moest betalen aan een ex-vrouw. De tweede reden wordt het meest genoemd, dus misschien is die waar. Een echt heel sterk pseudoniem was "Jean Louis" trouwens niet. Jack Kerouac werd geboren als Jean-Louis Lebris de Kerouac.

Tot zover ging het makkelijk. Al begon ik al een beetje kwijt te raken waarom ik eigenlijk aan het zoeken was.

"Jazz of the Beat Generation" komt in "On the road" (eindelijk gepubliceerd in 1957) terecht in de hoofdstukken 4 en 10 van boek drie. Maar hoe zag het korte verhaal eruit? Was er een verschil met wat er later in "Op weg" terecht kwam? Dat stond nergens.

Hier, ver weg verstopt in een krocht van het internet is het oorspronkelijke korte verhaal te lezen. En, als ik eerlijk ben, dat leest/klinkt beter dan dat wat het later werd in Op weg/On the road.


Waarom bijvoorbeeld een zin als "as lost as Maurice Chevalier in a stage-door poster" de latere versie van "On the road" niet gehaald heeft is mij een raadsel.

Het is zo wel genoeg hoor. De oorspronkelijke tekst is gevonden. Klaar. Het is maar een blogpostje hoor.

Tijdens het zoeken naar het korte verhaal las ik een paar maal over een geluidsopname die er zou zijn van Kerouac die "Jazz of the Beat Generation" voorlas. De opname werd gemaakt in de jaren 50 en een paar jaar geleden terug gevonden. Nooit gehoord. Dus die zocht ik ook maar op. Buiten was het toch rot weer.

En omdat alleen maar kijken naar een plaatje ook niet echt spannend is...



En dan nu eindelijk de plaat bij het boek. Nou ja, een beetje dan. In het fragment komen geen titels voor. In de rest van het boek staan een paar stukken waarin naar live muziek wordt geluisterd. Maar wie er dan op het podium staat is vaak niet duidelijk. Misschien staat het ergens hoor. Dat zou best kunnen. Er zal vast een boek over zijn, of een erg obscure website. En eigenlijk had ik ook nog willen achterhalen waar en wanneer die geluidsopname precies gemaakt werd.

Maar, zo is het wel goed. Dit postje is een beetje op hol geslagen. Het was nooit de bedoeling om geheel af te dwalen van gewoon een citaat uit een boek met een liedje eronder naar een paar uur zoeken naar een kort verhaal. Al was het daardoor wel weer eens ouderwets leuk op het internet.

Charlie Parker met Dizzy Gillespie uit 1952.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten